Φωτογραφία : Ζακ-Λακάν

Η τοξίνωση της πολιτικής έχει αφομοιώσει όλα τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και τα χρησιμοποιεί με τον πλέον πιο αποδοτικό τρόπο. Για παράδειγμα η ανάστροφη μεταγραφή δεν συντελείται μόνο στη βιολογία αλλά και στην πολιτική στα πλαίσια μιας άλλης διαδικασία.

Η πολιτική γίνεται η απόλυτη ανάστροφη μεταγραφή όπου η παρούσα «διεργασικότητα» του ενοποιημένου κόσμου μας με τις ενοποιήσεις και τις ψευδαισθήσεις καθίσταται πληροφορία εκτέλεσης έργου, χωρίς κάποιον άλλο προορισμό, χωρίς αλλιώς και αλλού.

Ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά της αναστροφής που συντελείται και της μεταγραφής που επιβεβαιώνεται.

Από την οικονομία της παραγωγής ακόμη και από την άυλη οικονομία περάσαμε στην ανάστροφη μεταγραφή της οικονομίας της πληροφορίας που συντηρεί όλη τη διασπορά και αποκαλείται δίκτυο.

Στην ιατρική ξεχνάμε να θεραπεύουμε τις ασθένειες και θυσιάζουμε την ίαση στη φόρμουλα της προφύλαξης και όχι στα όρια της συμβατικής προφύλαξης αλλά της στρατηγικής που λειτουργεί ως κοινωνική απομόνωση.

Στην επιστήμη απολυτοποιείται το δίκτυο της ανέκκλητης τεχνικότητας το οποίο αρνείται λάθη και επιδιορθώσεις λειτουργώντας στον εξαναγκασμό της ομοιότητας σε βάρος των διαφορών.

Με άλλα λόγια μέσα από την απόλυτη ανάστροφη μεταγραφή εισερχόμαστε σ’ ένα νέο σύστημα σημείων και επεξεργαζόμαστε μια νέα σύνταξη ζωής.

Όλο αυτό το σύστημα σημείων και σύνταξης ζωής επιθυμεί να οργανώσει τα «αρχειακά δεδομένα» όπως θα έλεγε ο Ζακ Λακάν, δηλαδή το κρυφό απαγορευμένο όπου ο πολίτης θα υπακούει πλήρως και θα βρίσκεται διαρκώς σε μια θέση αναμονής για νέες εντολές λειτουργώντας ως ιδεοληπτικός.

Η μη αναγνώριση του εαυτού μας είναι άλλος ένας στόχος της ανάστροφης μεταγραφής και αυτό γιατί «ο δούλος παύει να είναι δούλος από τη στιγμή που αναγνωρίζει τον εαυτό του σ’ εκείνον τον άλλον στον οποίο υποτάσσεται.» (Ζακ Λακάν). Έτσι θα πρέπει να αποτραπεί με κάθε τρόπο η εγγύτητα του άλλου και να λειτουργεί με κάθε τρόπο η απόσταση και αυτό γιατί όταν δεν αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας σ’ εκείνον τον άλλον ως εξουσία και ο άλλος αναγνωρίζεται ως ο πλησίον μας, αλλά όχι ως το αφεντικό μας, τότε παύει να υπάρχει η σχέση αφέντη – δούλου, θα υπογραμμίσει ο Ζακ Λακάν.

Ενώ σ’ επίπεδο ευθύνης δεν θα πρέπει πλέον να υπάρχουν διαχωρισμένα επίπεδα αλλά όλα να παραμένουν συνένοχα. Το εντεταλμένο σημείο που θα άγει τη ζωή στην πράξη θα είναι το κοινό πεπρωμένο μας, ακόμη και αν εκείνο οδεύει σε τραγωδία. Όλα θα υποτάσσονται στον άξονα του ίδιου σημείου και όλα θα διαγράφουν την ίδια συμβολική κυκλοφορία.

Τα συμβάντα στη συλλογική κοινωνική και πολιτική θεολογία μας με τη θυσιαστήρια δύναμη τους θα αναστρέφονται όχι μόνο εν δράσει αλλά και στην ακινησία τους, δηλαδή στην επιτελεστικότητα μιας καθολικής συμπαιγνίας, προϊόν μιας επινοητικής παρανόησης που θα συμμετέχουμε όλοι ως συμπαίχτες ανεξάρτητα από τη βούληση μας και τη δράση μας. Όλα θα λειτουργούν ως ένα «κλείσιμο του ματιού» δηλαδή ως υπονοούμενο του γεγονότος ότι έχεις λάβει γνώση.

Έτσι οι αθώοι θα είναι και ένοχοι και οι ένοχοι θα είναι και αθώοι. Όπως και η επανάσταση, η αντίδραση, η προδοσία, θα αλληλοτροφοδοτούνται εκ παρανοήσεως μιας συμφωνημένης νέας λογικής στην εξαντλητικότητα της ανάστροφης μεταγραφής και θα αλληλοκαλύπτονται.

Η ανέφικτη ανταλλαγή, θα αποτελεί μονόδρομο της σκηνοθετημένης συμβολικής κυκλοφορίας χωρίς τελικότητες και αυτό θα είναι το πεπρωμένος μας.

Αυτό εξάλλου δεν αποτελεί και το στρατήγημα της Μεγάλης Επανεκκίνησης. Τι μας καλεί να είμαστε; Να είμαστε παντοτινά οφειλέτες στον κορεσμό της παράλογης βεβαιότητας ενός και μόνο προορισμού, δηλαδή ενός κόσμου που θα αποτελεί το νέο παράδειγμα. Τα έχει πει εξαιρετικά ο Λ. Βιττγκενστάιν στην παράγραφο 201 των Φιλοσοφικών Ερευνών.

Απόστολος Αποστόλου. Καθηγητής κοινωνικής και πολιτικής φιλοσοφίας