Σε ένα μικροσκοπικό νησί στα ανοικτά των ακτών της Κίνας, μια εταιρεία κατασκευάζει ένα προϊόν που χρησιμοποιείται σε όλο τον κόσμο για αμέτρητα αντικείμενα οικιακής χρήσης από υπολογιστές μέχρι πλυντήρια ρούχων.
Και καθώς αυτό το νησί – η Ταϊβάν – ανησυχεί για την απειλή μιας αντιπαράθεσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, η παγκόσμια οικονομία κρατά την ανάσα της.
Αυτό συμβαίνει, επειδή υπάρχει η οικονομική δραστηριότητα αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων συνδεδεμένη με αυτή την εταιρεία: την Taiwan Semiconductor Manufacturing Company, τη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής τσιπ στον κόσμο, όπως γράφει το Business Insider.
Παγκόσμια οικονομία
Παρατηρητές του κλάδου λένε ότι μια κλιμακούμενη διαμάχη μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας για την Ταϊβάν θα μπορούσε να παρασύρει την παγκόσμια οικονομία, δεδομένου του γεγονότος πως καμία άλλη εταιρεία δεν παράγει τόσο προηγμένα τσιπ σε τόσο μεγάλο όγκο.
Εάν η TSMC τεθεί εκτός, λένε, η παραγωγή όλων, από αυτοκίνητα μέχρι iPhone, θα μπορούσε να σταματήσει.
«Αν η Κίνα εισέβαλε στην Ταϊβάν, αυτός θα ήταν ο μεγαλύτερος αντίκτυπος που έχουμε δει στην παγκόσμια οικονομία», είπε στο Insider ο Glenn O’Donnell, αντιπρόεδρος και διευθυντής έρευνας της Forrester.
«Αυτό θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο από το κραχ του 1929».
Χειρότερο από κραχ
Αν και η TSMC μπορεί να μην είναι γνωστό όνομα, σχεδόν σίγουρα έχετε κάτι που τροφοδοτείται από τα τσιπ της εταιρείας.
Η TSMC αντιπροσωπεύει πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας αγοράς ημιαγωγών, και όταν πρόκειται για προηγμένους επεξεργαστές, ο αριθμός αυτός φτάνει, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, έως και το 90%.
Στην πραγματικότητα, ακόμη και το καλύτερο τσιπ από τον κορυφαίο κατασκευαστή ημιαγωγών της Κίνας, SMIC, λέγεται ότι είναι περίπου πέντε χρόνια πίσω από αυτό της TSMC.
Η TSMC θεωρεί την Apple ως τον μεγαλύτερο πελάτη της, προμηθεύοντας τον τεχνολογικό γίγαντα της Καλιφόρνια με τα τσιπ που τροφοδοτούν τα iPhone.
Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι από τους περίπου 1,4 δισεκατομμύρια επεξεργαστές smartphone στον κόσμο παράγονται από την TSMC, όπως και περίπου το 60% των τσιπ που χρησιμοποιούνται από τις αυτοκινητοβιομηχανίες, σύμφωνα με την Wall Street Journal. Οι ημιαγωγοί TSMC χρησιμοποιούνται επίσης σε υπολογιστές υψηλής απόδοσης: Μπορούν να επεξεργάζονται γρήγορα δέσμες δεδομένων και να καθοδηγούν πυραύλους, καθιστώντας την εταιρεία πολύτιμη στα μάτια των κυβερνητικών φορέων.
Ολιγοπώλιο
Καθώς η TSMC έχει αναπτυχθεί για να κυριαρχεί στον κλάδο, έχει γίνει αυτόματα ολιγοπώλιο, σύμφωνα με τον William Alan Reinsch, ανώτερο σύμβουλο στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, μια δεξαμενή σκέψης σε θέματα εθνικής ασφάλειας.
«Όταν έχεις μια πολύ περίπλοκη, πολύ εξελιγμένη και πολύ ακριβή τεχνολογία, όπου τα εμπόδια εισόδου είναι πολύ υψηλά – εννοώ, η κατασκευή ενός καταπληκτικού εργοστασίου κοστίζει δισεκατομμύρια – δεν μπορείς να αποφασίσεις αύριο, «λοιπόν, θα πάω να ασχοληθώ με αυτή την επιχείρηση», είπε.
Η βιομηχανία ημιαγωγών έχει τις ρίζες της στις ΗΠΑ, καθώς μεγάλο μέρος της έρευνας και ανάπτυξης γίνεται σε αμερικανικό έδαφος. Εταιρείες σε άλλες χώρες αδειοδοτούν την τεχνολογία κατασκευής των ΗΠΑ.
Ο Dylan Patel, επικεφαλής αναλυτής στην εταιρεία έρευνας και συμβούλων ημιαγωγών SemiAnalysis, έφερε την ολλανδική εταιρεία ASML ως παράδειγμα: Η ASML παράγει εξοπλισμό κατασκευής τσιπ υψηλών προδιαγραφών, αλλά μια από τις τεχνολογίες για τις οποίες είναι πιο γνωστή δημιουργήθηκε στα εργαστήρια των ΗΠΑ.
Τα τελευταία 30 χρόνια, οι κατασκευαστές στις ανεπτυγμένες χώρες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ήταν προς το συμφέρον τους να αναθέσουν σε εξωτερικούς συνεργάτες την κατασκευή των τσιπ, σύμφωνα με τον Reinsch.
«Φτιάχνεις ένα μεγάλο εργοστάσιο και κατασκευάζεις αυτά τα πράγματα κατά χιλιάδες, και το κάνεις σε μια χώρα με χαμηλούς μισθούς, χωρίς συνδικάτα που πιθανώς δεν έχει περιβαλλοντικές απαιτήσεις», σημείωσε.
Αυτή η προσέγγιση είναι που οδήγησε άμεσα στην ανάπτυξη χυτηρίων τσιπ όπως η TSMC και στη μείωση της παραγωγής σε αμερικανικό έδαφος, είπε ο Reinsch.
Σύμφωνα με μια έκθεση του 2021 από την Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών, το 1990 οι ΗΠΑ παρήγαγαν το 37% της παγκόσμιας προσφοράς τσιπ. Αυτές τις μέρες, οι ΗΠΑ είναι υπεύθυνες μόνο για το 12% της παγκόσμιας παραγωγής τσιπ.
Ασπίδα ή αμοιβαία καταστροφή;
Η Ταϊβάν ελπίζει ότι η επιχείρηση ημιαγωγών της θα την προστατεύσει από την κινεζική επιθετικότητα – οι κυβερνητικοί ηγέτες έχουν αποκαλέσει τη βιομηχανία «ασπίδα» έναντι της εισβολής.
Αλλά αν η Κίνα εισέβαλε πράγματι, διαταράσσοντας την πρόσβαση του κόσμου σε τσιπ, «όλη η παγκόσμια οικονομία θα σταματήσει», είπε ο O’Donnell από τη Forrester.
«Οι ημιαγωγοί έχουν γίνει σχεδόν σαν το οξυγόνο της παγκόσμιας οικονομίας», πρόσθεσε.
«Χωρίς τα τσιπ δεν μπορείς να αναπνεύσεις», συνέχισε
Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας διακοπής θα ήταν «οικονομικά καταστροφικά», λέει ο Martijn Rasser, πρώην ανώτερος αξιωματικός πληροφοριών στη CIA, ο οποίος είναι τώρα ειδικός σε θέματα ασφάλειας και τεχνολογίας στο Centre for a New American Security, μια σημαντική δεξαμενή σκέψης.
«Θα μετρούσαμε τρισεκατομμύρια δολάρια σε οικονομικές απώλειες», είπε στο Insider.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ συμφωνεί και τον Ιούλιο ο υπουργός Εμπορίου είπε ότι η Αμερική θα αντιμετωπίσει μια «βαθιά και άμεση ύφεση» εάν οι επιχειρήσεις της δεν είχαν πλέον πρόσβαση σε αυτά τα τσιπ.
Ορισμένοι ειδικοί εικάζουν ότι, σε περίπτωση εισβολής, οι εγκαταστάσεις κατασκευής τσιπ θα καταστρέφονταν σκόπιμα και η Κίνα δεν θα μπορούσε να έχει πρόσβαση σε αυτές.
Σε ένα άρθρο στο περιοδικό του αμερικανικού στρατού που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο, ο ακαδημαϊκός Jared McKinney περιέγραψε αυτή τη στρατηγική ως τη «σπασμένη φωλιά» – ένας άλλος τρόπος για να το θέσουμε είναι η αμοιβαία εξασφαλισμένη καταστροφή.