προσπάθησα να δώσω όσον απλούστερα μπορούσα, τις ελάχιστες απαραίτητες γνώσεις ενός απλού ανθρώπου περί σεισμού, με απώτερον σκοπόν να μην απασχολεί το μυαλό του με περιττές γνώσεις και έννοιες. Αυτό που ζήτησα είναι να μην ασχολείστε με τα Richter, άλλα είναι τα σημαντικά και αυτά θα αναλύσω.

ΔΥΝΑΜΙΣ – ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΣ – ΜΑΖΑ

(όποιος δεν καταλάβει αυτήν την παράγραφο δεν πειράζει, δεν είναι κακό. Ας δει απλά την σύνοψιν. Αν έχει την διάθεσιν ας προσπαθήσει να κατανοήσει και όσο πάει. Προσπαθώ να χρησιμοποιήσω γνώσεις, που πιθανόν τις έχετε πρακτικά από αλλού)

Λίγο να έχει κάποιος ασχοληθεί με αυτοκίνητο, γνωρίζει τι είναι η επιτάχυνσις, ο ρυθμός που μεταβάλλεται η ταχύτης.  Αλλά και μάζα γνωρίζετε τί είναι και δύναμις.  Το σεισμικό κύμα επιβάλλει στις κτιριακές κατασκευές μίαν επιτάχυνσιν (αυτήν, που καταγράφουν οι επιταχυνσιογράφοι (δείτε το δεξιό τμήμα της εικόνος του άρθρου).

Με βάσιν το θεμελιώδες θεώρημα της Μηχανικής : Δύναμις = Μάζα x Επιτάχυνσις (F=m x γ), η επιτάχυνσις επιβάλλει σεισμική δύναμιν επί της κατασκευής, που είναι το γινόμενο της μάζας της κατασκευής επί την επιτάχυνσιν.  Είναι αντιληπτόν ότι όσο μεγαλυτέρα είναι η μάζα της κατασκευής, τόσον ισχυροτέρα η επιβαλλομένη σεισμική δύναμις.  Δια τούτο βλέπουμε κατασκευή ουρανοξυστών με χρήσιν μετάλλων (ελαφροτέρα κατασκευή έναντι κατασκευής από beton) ή ακόμα και “χάρτινα” σπίτια στην σεισμογενή Ιαπωνία.  Ειρωνευόμενος το αχαρακτήριστο για το κλίμα “μηδενικόν αποτύπωμα άνθρακος”, τολμώ να πω ότι τα χάρτινα σπίτια (με σχεδόν μηδενική μάζα) έχουν “μηδενικόν αποτύπωμα σεισμού”.

Σύνοψις :

  • Η επιτάχυνσις του σεισμού καταγράφεται από τους επιταχυνσιογράφους.
  • Όσο μεγαλυτέρα η σεισμική επιτάχυνσις, τόσον ισχυροτέρα η σεισμική δύναμις.
  • Όσο βαρυτέρα η κατασκευή τόσον ισχυροτέρα η σεισμική δύναμις.

ΠΩΣ ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΝ

(ομοίως και εδώ, όποιος δεν κατανοεί ας μην στενοχωρηθεί, μπορεί να δει την σύνοψιν στο τέλος)

Λαμβάνεται υπ’ όψιν η “μεγίστη” καταγραφείσα σεισμική επιτάχυνσις (το μεγίστη χωρεί μίαν συγκαταβατικότητα, δεν είναι θέμα αναλύσεως εδώ, οπότε ας το δεχθούμε έτσι) και μεταφέρεται το ποσοστόν της έναντι της επιταχύνσεως βαρύτητος (το γνωστό g) στον αντισεισμικόν υπολογισμόν, ως “σεισμικός συντελεστής”.

Ας το ερμηνεύσω πολύ απλά :

Πριν τον σεισμόν του 1981 (Αλκυονίδες νήσοι) στην Αττική υπήρχε σεισμικός συντελεστής 0,04 (4%).  Προφανώς αυτό θεωρούσαν βάσει των σεισμικών καταγραφών και αυτό έδιναν ως εφαρμογή για τις αντισεισμικές μελέτες.  Δεν θέλω να “βγάλω” την ουρά μου απ’ έξω, αλλά τότε δεν ήμουν “εκεί” (στα κέντρα αποφάσεων και εφαρμογής).

Ο μελετητής μηχανικός υποχρεούτο, βάσει του τότε ισχύοντος Αντισεισμικού Κανονισμού, να φορτίσει την μελετουμένη κατασκευή με οριζοντία δύναμιν ίσην με το 4% (=σεισμικός συντελεστής) του βάρους της κατασκευής.  Αυτό ήταν το μοντέλο εξομοιώσεως της κατασκευής έναντι του σεισμού.

Μετά τον σεισμόν του 1981 ο “σεισμικός συντελεστής” τετραπλασιάσθηκε από 4% σε 16% στην Αττική.  Αντίστοιχες μεταβολές έγιναν σε όλη την Ελλάδα, που ήταν χωρισμένη σε τρεις ζώνες σεισμικής επικινδυνότητος, με σεισμικούς συντελεστές 16%, 24% και 36%.

Σύνοψις : (απλοποιημένα)

  • Η μεγίστη καταγραφομένη σεισμική επιτάχυνσις, ως ποσοστόν του g, δίνεται κατά περιοχήν ως “σεισμικός συντελεστής”.
  • Η κάθε κτιριακή (ή μη) κατασκευή μελετάται να αντέχει (εκτός του βάρους και των λοιπών φορτίων της) επιπλέον οριζοντία δύναμιν ίση με το βάρος της επί τον σεισμικόν συντελεστήν.
  • Στην Αττική μετά το 1981 (εξ αιτίας των καταγραφών του τότε σεισμού) ο σεισμικός συντελεστής αυξήθηκε από 4% σε 16% (αντιστοίχως σε όλη την Ελλάδα).

 

ΓΕΝΙΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΕΞΕΛΙΞΕΩΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ

Παρά όποιες θεωρητικές μελέτες ή εργαστηριακές παρατηρήσεις και πειράματα, την κυρίαν αλλαγή του αντισεισμικού κανονισμού ΕΠΙΒΑΛΛΟΥΝ τα καταστροφικά αποτελέσματα των σεισμών.  Αυτή η παρατήρησις ασφαλώς δεν είναι καθόλου κολακευτική, διότι αναιρεί τον επιστημονικόν χαρακτήρα των ασχολουμένων με το θέμα και τους αναδεικνύει στην πράξιν εμπειροτέχνες.

Για να το πω πλέον “χοντρά”, μετά κάθε σεισμόν, αφού καταμετρήσουμε θύματα και κατεστραμμένες κατασκευές, λέμε : “Αααα, αυτό δεν το μελετούσαμε και κατασκευάζαμε σωστά, πρέπει έτσι να το μελετάμε και υλοποιούμε πλέον”.  Αν σας φέρνει κάποιους συνειρμούς στον νου…

Ασφαλώς οι μελετητές πολιτικοί μηχανικοί (όπως ο υποφαινόμενος) δεν έχουν δικά τους ερευνητικά κέντρα, ώστε να είναι πλέον ακριβείς από τα κρατικώς θεσπισμένα όργανα συντάξεως κανονισμών.  Πέραν της τηρήσεως των ισχυόντων κανονισμών, το μόνον που μπορούν να προσθέσουν είναι η χρήσις μεγαλυτέρου σεισμικού συντελεστού (ασφαλώς με σημαντικήν επιβάρυνσιν κόστους) αλλά και κάποια άλλα προσθετικά στοιχεία στην φέρουσα κατασκευή, ικανά να βελτιώσουν την αντισεισμική συμπεριφορά της.  Κάποια είναι δυνατά και με μηδενικήν αύξησιν κόστους για να μην πω ότι έχω επιτύχει και βελτίωσιν της αντισεισμικότητος με ελαφρώς μειωμένο κοστολόγιον!

Το δράμα της καταστάσεως είναι ότι οι συντάκτες των αντισεισμικών (και όχι μόνον) κανονισμών είναι άτομα, που στην πλειψηφία τους έχουν άγνοια κατασκευών, δεν έχουν “μυρίσει” καν εργοτάξιο, δεν έχουν έρθει σε επαφή με τη “μαστοράντζα” αλλά είναι τα αγαπημένα παιδιά της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας, χαρτογιακάδες, αδρώς αμειβόμενα να αλλάξουν τους κανονισμούς αφού η ΕΚΑΒ έχει ανασύρει τους νεκρούς από τα συντρίμμια.

Αλλά μήπως δεν ισχύει στα πάντα εν Ελλάδι;  (τί αποδεικνύεται πλέον με την υπόθεσιν του κορωνοϊού;)

Θυμάμαι πάντοτε τον αείμνηστον πατέρα μου (επίσης πολιτικόν μηχανικόν Ε.Μ.Π.) να μου λέει, πριν εισαχθώ στο Πολυτεχνείο : “θα δεις ακόμα και καθηγητές, να μην έχουν χτίσει ένα κοτέτσι στη ζωή τους”.  Ασφαλώς αυτές οι παρατηρήσεις δεν είναι καθολικές αλλά αφορούν πολλούς, πάρα πολλούς.

Εμπεδώστε αυτά πριν εκπλαγείτε (δυσάρεστα) από άλλα τρομακτικά στην συνέχεια του άρθρου.

ΑΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ

aristefanidis@mail.com

υγ – Επαναλαμβάνω τις ιδιαίτερες ευχαριστίες στον αγαπητότατο φίλο, αδελφό και καλλιτέχνη Ευ.Κ. για την εικόνα του άρθρου, που μου φιλοτέχνησε.  Προς κατοχύρωσίν του με δέσμευσε όμως να δημοσιοποιήσω το (αδελφικό) κόστος : θα είναι ένα τραπέζωμα στον Βόσπορον στην μεταΕρντογανική εποχή και αφού ηρεμήσουν οι καταστάσεις!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.

Translate »