Το Ιράν φέρεται να πραγματοποίησε την πρώτη ζωντανή επιχειρησιακή δοκιμή του ρωσικής κατασκευής συστήματος αεράμυνας S-400 Triumf, επιδεικνύοντας για πρώτη φορά την ικανότητά του να αναπτύξει ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα πυραύλων εδάφους-αέρος στον κόσμο υπό ρεαλιστικές συνθήκες πεδίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν από την ιρανική αμυντική ιστοσελίδα Birun.info, η επιχειρησιακή αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιουλίου 2025, κοντά στην στρατηγικά σημαντική πόλη Ισφαχάν, η οποία βρίσκεται περίπου 440 χιλιόμετρα νότια της Τεχεράνης.

Αυτή η δοκιμή αντιπροσωπεύει την πρώτη επιβεβαιωμένη πραγματική ανάπτυξη του συστήματος S-400 εντός ιρανικού εδάφους και οι περιφερειακοί αναλυτές την θεώρησαν ως σαφές μήνυμα τόσο προς το Ισραήλ όσο και προς τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι ο ιρανικός εναέριος χώρος δεν είναι πλέον προσβάσιμος χωρίς σημαντικό κόστος.

Το σύστημα που δοκιμάστηκε πιστεύεται ότι ήταν μια πλήρης συστοιχία S-400, συμπεριλαμβανομένου του ραντάρ ανίχνευσης μεγάλης εμβέλειας 91N6E, γνωστού ως “Big Bird”, του ραντάρ εμπλοκής 92N6E, μιας κεντρικής μονάδας διοίκησης και ελέγχου και αρκετών εκτοξευτών 5P85TE2. Οι αναφορές δείχνουν ότι οι πύραυλοι που χρησιμοποιήθηκαν στην άσκηση ήταν ο 48N6E3, ο οποίος έχει εμβέλεια έως και 250 χιλιόμετρα, και πιθανώς ο 40N6 μεγαλύτερης εμβέλειας, ικανός να καταστρέψει εναέριους στόχους υψηλής αξίας από αποστάσεις έως και 380 χιλιόμετρα.

Οι κάτοικοι του Ισφαχάν ανέφεραν αυξημένη δραστηριότητα ραντάρ και κίνηση στρατιωτικών οχημάτων, μαζί με έντονη στρατιωτική παρουσία τις εβδομάδες που προηγήθηκαν του συμβάντος, γεγονός που υποδηλώνει ότι η επιχειρησιακή δοκιμή ήταν μέρος μιας ευρύτερης άσκησης που προσομοίωνε μια εχθρική αεροπορική εισβολή.

 Ενώ μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει επίσημη επιβεβαίωση ή βίντεο που να έχει δημοσιευτεί από το Ιρανικό Υπουργείο Άμυνας, οι πλατφόρμες πληροφοριών ανοιχτού κώδικα (OSINT) έχουν ανιχνεύσει ηλεκτρονικές υπογραφές συμβατές με τις υπογραφές ραντάρ των S-400 και έχουν καταγράψει κινήσεις μεταφορών συμβατές με τα εξαρτήματα του συστήματος.

Στρατιωτικός εξοπλισμός από τη Μόσχα

Εμπειρογνώμονας στον τομέα της άμυνας με έδρα τον Κόλπο εξήγησε στο Defense Security Asia ότι η δοκιμή του συστήματος S-400 στο Ιράν αντιπροσωπεύει ένα κβαντικό άλμα στην ικανότητα της Τεχεράνης να αρνηθεί στις εχθρικές δυνάμεις την αεροπορική πρόσβαση στις κρίσιμες υποδομές της και σε ευαίσθητες στρατιωτικές περιοχές, ειδικά υπό το πρίσμα της παρουσίας ισραηλινών πλατφορμών πέμπτης γενιάς, όπως το μαχητικό F-35I.

Η χρονική στιγμή αυτής της δοκιμής συμπίπτει με την παρατήρηση ενός ρωσικού στρατηγικού μεταγωγικού αεροσκάφους Il-76 “Candid” που έκανε μια σύντομη προσγείωση στην Τεχεράνη πριν επιστρέψει στον ρωσικό εναέριο χώρο, αναζωπυρώνοντας τις επίμονες εικασίες σχετικά με μυστικές μεταφορές στρατιωτικού εξοπλισμού από τη Μόσχα στην Τεχεράνη. Αυτό το αεροσκάφος της σοβιετικής εποχής είναι ικανό να μεταφέρει έως και 50 τόνους εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων, ραντάρ ή εξαρτημάτων μαχητικών αεροσκαφών.

Η ανάπτυξη του συστήματος S-400 φέρεται να έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης δυσαρέσκειας εντός της Τεχεράνης για τη συνεχιζόμενη καθυστέρηση στην παράδοση των μαχητικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων Su-35, τα οποία υποτίθεται ότι θα συνέβαλαν στον εκσυγχρονισμό της Ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά παραμένουν κολλημένα λόγω των μεταβαλλόμενων ρωσικών προτεραιοτήτων εξαγωγών μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Λέγεται ότι Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν εκδώσει αυστηρές προειδοποιήσεις στη Μόσχα για αυτήν την καθυστέρηση.