Δικαιώματα και υποχρεώσεις
Οκορωνοϊός πέρα από το άγχος και την διατάραξη της καθημερινότητάς μας με το lockdown σχεδόν δύο μηνών και τώρα το «λουκέτο» στα μαγαζιά τα μεσάνυχτα, έφερε μαζί του και τα προβλήματα στην οικονομία και κατ’ επέκταση στην εργασία.

​Μάλιστα, το φθινόπωρο αναμένεται να ισχύσουν τουλάχιστον 4 ταχύτητες εργαζομένων με διαφορετικό καθεστώς συμβάσεων ακόμη και εντός της ίδιας επιχείρησης.

Συγκεκριμένα:

​1η ταχύτητα – Αναστολές
Στην πρώτη ταχύτητα ανήκουν όσοι βρίσκονται ήδη ή θα μπουν σε αναστολή. Το εισόδημά τους θα είναι 534 ευρώ τον μήνα ή 17,8 ευρώ ανά ημέρα. Με νέα ρύθμιση που έρχεται στη Βουλή, οι αναστολές επεκτείνονται και τον Οκτώβριο για τουρισμό, μεταφορές, επισιτισμό, πολιτισμό, αθλητισμό.

​Όσοι εργαζόμενοι τεθούν σε αναστολή ολόκληρο τον Οκτώβριο θα δικαιούνται 534 ευρώ. Διαφορετικά θα λάβουν 17,8 ευρώ ανά ημέρα αναστολής.

Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα με ΠΝΠ οι αναστολές επεκτάθηκαν χρονικά ώστε να καλύψουν Αύγουστο και Σεπτέμβριο επιχειρήσεις επισιτισμού, πολιτισμού, αθλητισμού καθώς και κάθε άλλου κλάδου που πλήττεται σημαντικά βάσει ΚΑΔ.

​Με τη νέα ρύθμιση η χρονική επέκταση καταλαμβάνει πλέον και τον Οκτώβριο. Πρόθεση του οικονομικού επιτελείου είναι το εν λόγω μέτρο να αξιολογείται μήνα – μήνα, ώστε εφόσον χρειαστεί κι ανάλογα με την πορεία της πανδημίας να επεκταθεί εκ νέου.

Υπενθυμίζεται πως μέχρι την Παρασκευή 4/9 δόθηκε παράταση στις επιχειρήσεις ώστε να υποβάλλουν υπεύθυνες δηλώσεις αναστολών συμβάσεων εργασίας για τον μήνα Ιούλιο. Υπενθυμίζεται πως οι δηλώσεις αναστολών του Ιουλίου από τους εργοδότες είχαν αρχικώς ολοκληρωθεί στις 24 Αυγούστου και από τους εργαζόμενους έως τις 25 Αυγούστου.

​Ταυτόχρονα, δόθηκε η δυνατότητα υποβολής υπεύθυνων δηλώσεων των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή και υπεύθυνων δηλώσεων εργαζομένων με δικαίωμα επαναπρόσληψης (τομέας τουρισμού).

Την Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθούν νέες πληρωμές της αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους έως και 534 ευρώ για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο.

Ημέρες αναστολής Ποσό ειδικής αποζημίωσης (σε €)
30 534
29 516
28 498
27 480
26 463
25 445
24 427
23 409
22 392
21 374
20 356
19 338
18 320
17 303
16 285
15 267
14 249
13 231
12 214
11 196
10 178
9 160
8 143
7 125
6 107
5 89
4 71
3 53
2 36
1 17,8

2η Ταχύτητα – Συνεργασία
Στη δεύτερη ταχύτητα ανήκουν όσοι μπήκαν ή θα μπαίνουν στον μηχανισμό «Συν – Εργασία» και θα έχουν μείωση καθαρού μισθού έως 20%. Το πρόγραμμα παρατείνεται έως 31 Δεκεμβρίου και πλέον:

επιδοτεί το 100% των ασφαλιστικών εισφορών εργαζόμενου και εργοδότη για τον χρόνο εργασίας που χάνεται ενώ
έχει δοθεί η δυνατότητα σε όλους τους μισθωτούς που έχουν προσληφθεί έως 10 Αυγούστου να ενταχθούν.
Με μείωση 50% του χρόνου εργασίας, ο εργοδότης πληρώνει:

το 50% του καθαρού μισθού
το 50% των ασφαλιστικών εισφορών.
Το κράτος πληρώνει:

το 60% του μισού καθαρού μισθού και
το υπόλοιπο 50% των ασφαλιστικών εισφορών
Για παράδειγμα:

Μισθωτός με μεικτό μισθό 1.000 ευρώ και μείωση ωραρίου 50%. Ο καθαρός μισθός του είναι 846,7 ευρώ. Ο εργοδότης καταβάλλει:

423,4 ευρώ καθαρό μισθό και
198,3 ευρώ σε εισφορές
Το κράτος καταβάλλει:

254€ οικονομική ενίσχυση βραχυχρόνιας εργασίας
198,3 ευρώ εισφορές
Ο εργαζόμενος εισπράττει καθαρό μισθό προ φόρου 677, δηλαδή χάνει 20%.

3η ταχύτητα – Εργαζόμενοι με πλήρες ωράριο
Στην τρίτη ταχύτητα εντάσσονται όλοι οι μισθωτοί που εργάζονται και θα συνεχίσουν να εργάζονται με πλήρες 8ωρο με συμβάσεις είτε αορίστου είτε ορισμένου χρόνου.

4η ταχύτητα – Μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση
Στην τέταρτη ταχύτητα ανήκουν και όλοι όσοι εργάζονται ή θα εργαστούν με ευέλικτες μορφές εργασίας οι οποίες κερδίζουν έδαφος. Είναι χαρακτηριστικό πως τους τελευταίους μήνες οι μετατροπές συμβάσεων, ειδικά από πλήρη απασχόληση σε εκ περιτροπής, έχουν αυξηθεί σημαντικά.

​Ενδεικτικά αναφέρεται πως τον Ιούλιο του 2019 κατεγράφησαν 724 συμβάσεις που μετατράπηκαν από πλήρη σε εκ περιτροπής απασχόληση με συμφωνία εργαζόμενου και εργοδότη και 58 με μονομερή.

​Αντίστοιχα τον Ιούλιο του 2020 καταγράφηκαν 1.099 μετατροπές συμβάσεων από πλήρη σε εκ περιτροπής απασχόληση – αύξηση 52% – και 182 μετατροπές με μονομερή απόφαση του εργοδότη.

Η σύμφωνη γνώμη του εργαζόμενου είναι απαραίτητη για να μετατραπεί η σύμβαση από πλήρη σε μερικής απασχόλησης. Αν ο εργαζόμενος δεν συμφωνήσει η αλλαγή δεν είναι δυνατή ούτε νόμιμη.

​Οι αποδοχές των εργαζομένων με μερική απασχόληση υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές του συγκρίσιμου εργαζόμενου πλήρους απασχόλησης και αντιστοιχούν στις ώρες εργασίας της μερικής απασχόλησης.

​Η αμοιβή, δηλαδή, για τους μισθωτούς που υποαπασχολούνται είναι συνάρτηση του ύψους του μηνιαίου μισθού που αντιστοιχεί στην πλήρη μηνιαία απασχόληση του αντίστοιχου εργαζόμενου.

Εφόσον ο συγκρίσιμος εργαζόμενος αμείβεται με τον κατώτατο των 650 ευρώ – όπως συμβαίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων των μερικώς απασχολούμενων – τότε το ωρομίσθιο του μερικώς απασχολούμενου διαμορφώνεται στα 3,9 ευρώ.

​Για κάθε ώρα πρόσθετης εργασίας, πέραν των συμφωνημένων ωρών, ο εργαζόμενος δικαιούνται και προσαύξηση 12% με αποτέλεσμα το ωρομίσθιο να προκύπτει στα 4,36 ευρώ για κάθε επιπλέον των συμφωνημένων ώρα εργασίας.

​Για παράδειγμα κάποιος που εργάζεται μια επιπλέον ώρα κάθε ημέρα για όλο το μήνα, ενώ έχει συμφωνήσει σε 20 ώρες εργασίας (5ήμερο 4ωρο) δικαιούται 87,2 ευρώ επιπλέον το μήνα.

Απόλυση του μισθωτού επειδή δεν συμφώνησε σε σύστημα μερικής απασχόλησης είναι παράνομη και άκυρη. Η συμφωνία για την μετατροπή της σύμβασης πρέπει να γνωστοποιηθεί μέσα σε 8 ημέρες από την κατάρτισή της στην οικεία επιθεώρηση εργασίας.

Η παροχή της συμφωνημένης εργασίας των μερικώς απασχολούμενων πρέπει να είναι συνεχόμενη και να παρέχεται μια φορά την ημέρα. Δεν είναι δηλαδή νόμιμο το 4ωρο να είναι σπαστό σε δυο 2ωρα μέσα στην ημέρα κ.ο.κ.

Οι μερικώς απασχολούμενοι έχουν δικαίωμα ετήσιας άδειας με αποδοχές και επίδομα αδείας.

Η εκ περιτροπής εργασία είναι η μόνη μορφή ευέλικτης απασχόλησης που μπορεί να επιβληθεί από τον εργοδότη χωρίς συμφωνία με τον εργαζόμενο. Η μονομερής επιβολή δεν μπορεί να υπερβαίνει σε διάρκεια τους 9 μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις και έχει τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπει ο νόμος.