Τι είχε συμβεί πριν πέντε χρόνια
Οι σχέσεις περνούν πολλά σκαμπανεβάσματα. Τη μία σε εξυψώνουν και την άλλη σε καταβαραθρώνουν. Οι γάμοι συμφέροντος, όμως, διακατέχονται από μία σταθερότητα, επειδή έχουν την τάση να αποφεύγουν τις φουρτούνες. Η έλλειψη πάθους και ο κοινός στόχος διευκολύνει τη συμβίωση. Την καθιστά λιγότερο… ασφυκτική.
Ο «πολιτικός γάμος» της Γερμανίας με τη Ρωσία τελέστηκε τη δεκαετία του 1990. Η προσέγγιση του Βερολίνου με τη Μόσχα, κατά πολλούς, αποτέλεσε βασική συνιστώσα της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής. Πολλοί προδίκασαν το τέλος της προσέγγισης μετά τη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία. Τότε, η Μέρκελ είχε καταδικάσει ρητά τη ρωσική πολιτική στην Ουκρανία, χαρακτηρίζοντάς την «εγκληματική».
Μέρκελ: Βελτιώνονται οι σχέσεις μας με τη Ρωσία παρά τις «επιθέσεις χάκερ»
Οι σχέσεις της με τον Πούτιν, άλλωστε, ήταν ανέκαθεν προβληματικές. Αποτυπώνονται ενδεικτικά σε ένα περιστατικό που συνέβη το 2007, τότε που οι δύο τους συναντήθηκαν στο Σότσι. Ενώπιον φωτογραφικών φακών και πολιτικού small talk, έκανε την εμφάνισή του ένα επιβλητικό λαμπραντόρ. Η φοβία της Μέρκελ για τα σκυλιά ήταν γνωστή. Το χαμόγελο στο κατά γενική ομολογία ψυχρό και ανέκφραστο πρόσωπο του Πούτιν αχνοφαινόταν.
Σήμερα, η Μέρκελ επιλέγει να στραφεί ξανά εναντίον του Πούτιν, υιοθετώντας σκληρές φράσεις. Μίλησε για «χειροπιαστές αποδείξεις» που έχει σχετικά με τη ρωσική εμπλοκή στην κυβερνοεπίθεση που δέχθηκε το 2015. Υποστηρίζει ότι πραγματοποιήθηκε από ρωσικές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες. Ανέφερε, μάλιστα, ότι τα στοιχεία βρίσκονται στη διάθεσή του Ομοσπονδιακού Εισαγγελέα. Την περασμένη εβδομάδα, Γερμανοί εισαγγελείς εξέδωσαν διεθνές ένταλμα σύλληψης εναντίον Ρώσου χάκερ με το όνομα Ντμίτρι Μπαντίν, ο οποίος πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνος για την επίθεση.
Άραγε, η προσέγγιση θαλασσοπνίγεται, ή έστω πάει προς άδοξο τέλος, ή έχουμε να κάνουμε με αναμενόμενα καυγαδάκια; Η υπόθεση κατασκοπείας, στην οποία αναφέρθηκε η Μέρκελ πάει πέντε χρόνια πίσω. Τότε, είχε λάβει χώρα η κυβερνοεπίθεση εναντίον της Bundestag, της γερμανικής Κάτω Βουλής, η οποία είχε κριθεί ιδιαίτερα σοβαρή. Οι αρχές είχαν αναγκαστεί να κλείσουν τα ηλεκτρονικά συστήματά τους για αρκετές ημέρες.
Η επίθεση είχε στόχο την τοποθέτηση λογισμικού που θα έδινε στους χάκερ μόνιμη πρόσβαση στους υπολογιστές βουλευτών και προσωπικού του Κοινοβουλίου. Άλλες επιθέσεις είχαν ως στόχο κρίσιμες υποδομές, όπως εργοστάσια. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για την Προστασία του Συντάγματος (αντικατασκοπεία) συνέδεσε την επίθεση με τις υπηρεσίες κατασκοπείας της Ρωσίας, μέσω μιας ομάδας χάκερ που είναι γνωστή ως Sofacy/APT 28.
Η γερμανική κυβέρνηση είχε δηλώσει απερίφραστα ότι πίσω από την κυβερνοεπίθεση κρύβονται Ρώσοι χάκερς. Αυτοί ήταν που κατόρθωσαν να αποκτήσουν πρόσβαση σε αρχεία του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου. Η εμπλοκή της Μόσχας αποδείχθηκε από τον πηγαίο κώδικα που οι γερμανικές αρχές κατάφεραν να αποκωδικοποιήσουν. Το επιβλαβές δηλαδή software που εγκαταστάθηκε.
Τον Απρίλιο του 2016, η εταιρεία ασφαλείας Trend Micro κατήγγειλε τη ρωσική ομάδα χάκερ Pawn Storm για νέα κυβερνοεπίθεση, αυτή τη φορά εναντίον του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος και της ίδιας της Μέρκελ. Το Νοέμβριο του 2016 η Γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε ότι η Γερμανία αντιμετωπίζει ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις και εκστρατεία παραπληροφόρησης σε καθημερινή βάση.
Η Γερμανία δεν είναι ο μόνος στόχος. Τα τελευταία χρόνια πολλές δυτικές χώρες έχουν κατηγορήσει τη Μόσχα για κυβερνοεπιθέσεις και πολιτικές παρεμβάσεις. Η Ολλανδία, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Γαλλία είναι μερικές από αυτές. Η περιγραφή πάντα η ίδια: η ρωσική κυβέρνηση έχει δημιουργήσει έναν διαδικτυακό στρατό και μέσω αυτού εξαπολύει κυβερνοεπιθέσεις για να βλάψει, ή να υποστηρίξει κάποιο πολιτικό πρόσωπο, ή να υποκλέψει σημαντικά στοιχεία.
Στο στόχαστρο μπαίνει η ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών γνωστή ως GRU- Κεντρικό Διευθυντήριο Πληροφοριών. Το όνομά της άλλαξε επισήμως το 2010 και έγινε GU. Συλλέγει πληροφορίες τις οποίες και παραδίδει απευθείας στον Βλαντιμίρ Πούτιν. Τη γενική εποπτεία έχει ο επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Βαλερί Γκερασίμοφ και ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού. Περιττό να υπενθυμίσουμε ότι η Ρωσία έχει μακρά παράδοση στην κατασκοπεία με την περίφημη KGB.
Στην παρούσα φάση, Μέρκελ και Πούτιν έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα στη Συρία, στη Λιβύη και στο Ιράκ. Η Μόσχα, βέβαια, είναι πρωταγωνιστής σε όλα, ενώ η Γερμανία είναι μάλλον κομπάρσος. Από την άλλη πλευρά, όμως, η μία χώρα χρειάζεται την άλλη. Η Γερμανία παραμένει ένας από τους πιο στενούς εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας και αντιστρόφως η Γερμανία εξαρτάται από τη ρωσική ενέργεια και από ρωσικές πρώτες ύλες. Οι αγωγοί Nord Stream 1 και 2 που μεταφέρουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής είναι ζωτικής σημασίας για τη γερμανική βιομηχανία και κοινωνία.