Τα μυστικά για τις αποζημιώσεις
Υπ’ αριθμόν 1 ζητούμενο χαρακτηρίζεται η ταχύτητα αποζημίωσης των πυρόπληκτων νοικοκυριών, επιχειρήσεων, αγροτών και με δεδομένο ότι η ολοκλήρωση της διαδικασίας θα γίνει σε 3 φάσεις, ζητούμενο είναι να μην υπάρξουν αστοχίες και καθυστερήσεις σε κανένα από αυτά τα στάδια.
Η πρώτη φάση ανοίγει την ερχόμενη Τετάρτη, με τη λειτουργία της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας arogi.gov.gr. Εκεί θα υποβάλλονται οι αιτήσεις των πυρόπληκτων για την πρώτη αρωγή, η οποία ουσιαστικά συνιστά καταβολή έναντι της τελικής επιχορήγησης. Αυτή η πρώτη αρωγή συντίθεται από προκαταβολή για τη Στεγαστική Συνδρομή και αποζημίωση για την οικοσκευή. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, στόχος είναι να “τρέξει” η πρώτη φάση όπως και η αντίστοιχη της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, δηλαδή να ξεκινήσουν πληρωμές 3-4 ημέρες μετά τις πρώτες αιτήσεις.
Η δεύτερη φάση αφορά στις επιχειρήσεις και στους αγρότες και υπολογίζεται ότι μπορεί να “ανοίξει” σε 1- 1,5 μήνα. Επί της ουσίας, όταν θα έχουν οριοθετηθεί οι πληγείσες περιοχές και τα ειδικά κλιμάκια θα έχουν μια πρώτη εκτίμηση του μεγέθους των ζημιών, οι πυρόπληκτες επιχειρήσεις- αγρότες θα μπορούν να ζητούν προκαταβολή 20% επί της συνολικής ζημιάς. Η καταβολή θα εγκρίνεται εφόσον το ποσό της προκαταβολής ξεπερνά το ποσό της πρώτης αρωγής.
Η τρίτη και τελική φάση θα ολοκληρωθεί ανάλογα με την ταχύτητα που θα κινηθούν οι ειδικές επιτροπές για την εκτίμηση των ζημιών. Σε αυτήν τη φάση οι πυρόπληκτοι θα λάβουν το υπόλοιπο των επιχορηγήσεων που δικαιούνται, αφού συνυπολογιστεί η πρώτη αρωγή και η προκαταβολή. Στόχος είναι η φάση αυτή να μην “τραβήξει”, ούτε να υπάρχουν διαφορές στους χρόνους από περιοχή σε περιοχή.
Οι τέσσερις κατηγορίες πυρόπληκτων
Η διαδικασία και το είδος των αποζημιώσεων/ επιχορηγήσεων διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατηγορία των πυρόπληκτων. Στην πραγματικότητα έχουμε 4 κατηγορίες: ιδιοκτήτες κατοικιών, ενοικιαστές κατοικιών, επιχειρήσεις, αγρότες.
Ιδιοκτήτες: δικαιούνται Στεγαστικής Συνδρομής, η οποία υπολογίζεται στα 1.000 ευρώ/τ.μ. με πλαφόν τα 150 τ.μ., εξ ου και το πλαφόν των 150.000 ευρώ. Η Στεγαστική Συνδρομή συντίθεται κατά το 80% σε δωρεάν κρατική επιχορήγηση και κατά 20% σε άτοκο δάνειο με κρατική εγγύηση. Κι αν για τις κατεστραμμένες κατοικίες δεν είναι περίπλοκο να υπολογιστεί η Στεγαστική Συνδρομή, για τις κατοικίες με ζημιές το ποσό θα υπολογιστεί με βάση την εκτίμηση ζημιάς που θα κάνουν οι ειδικές επιτροπές. Έτσι για παράδειγμα, για ζημιές 80.000 ευρώ, η Στεγαστική Συνδρομή συντίθεται από 64.000 ευρώ δωρεάν κρατικής επιχορήγησης και 16.000 ευρώ άτοκου δανείου- εφόσον το επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος.
Οι πυρόπληκτοι ιδιοκτήτες στην α’ φάση, θα πάρουν ως πρώτη αρωγή από 3.000 ευρώ ως 14.000 ευρώ (ανάλογα με το εύρος των ζημιών) ως μέρος της Στεγαστικής Συνδρομής, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία. Επίσης θα πάρουν από 2.000 ευρώ ως 6.000 ευρώ αποζημίωση για οικοσκευή. Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες, αποφασίστηκε η αποζημίωση για οικοσκευή να μην αφορά μόνο στην κύρια κατοικία όπως ίσχυε μέχρι τώρα, αλλά και στη δευτερεύουσα.
Στην γ’ φάση, δηλαδή με την τελική εκτίμηση από τις επιτροπές, θα γίνει η εκκαθάριση των ποσών που δικαιούνται οι ιδιοκτήτες ως Στεγαστική Συνδρομή. Σημαντική παράμετρος: εφόσον η κατοικία είναι ασφαλισμένη, το τελικό ποσό της Στεγαστικής Συνδρομής θα υπολογιστεί για το ανασφάλιστο ποσοστό του ακινήτου.
Ενοικιαστές: δικαιούνται μόνο την αποζημίωση για οικοσκευή είτε πρόκειται για κύρια είτε για δευτερεύουσα κατοικία. Τα ποσά αυτά διαφοροποιούνται ως εξής:
6.000 ευρώ για κατεστραμμένες κατοικίες
4.000 ευρώ για κατοικίες προσωρινά μη κατοικήσιμες λόγω σοβαρών ζημιών
2.000 ευρώ για κατοικήσιμες κατοικίες με ζημιές
Επιχειρήσεις: η διαδικασία της Στεγαστικής Συνδρομής που ισχύει για τις κατοικίες στην α΄ φάση της πρώτης αρωγής, είναι ακριβώς η ίδια, συνεπώς μιλάμε για ποσά από 3.000 ευρώ ως 14.000 ευρώ ανάλογα με τη ζημιά στο ακίνητο. Επιπλέον, σε αυτήν την α΄ φάση δικαιούνται επιχορήγησης για τις καταστροφές σε εξοπλισμό, πρώτες ύλες κ.λ.π., από 2.000 ευρώ ως 8.000 ευρώ ανάλογα με την έκταση των ζημιών.
Στη β΄φάση των προκαταβολών, μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω, εφόσον οι πρώτες εκτιμήσεις δείξουν ότι η πρώτη αρωγή δεν ήταν επαρκής, ενώ στη γ’ φάση με την τελική εκτίμηση, οι επιχειρήσεις θα πάρουν επιχορήγηση στο 70% των εκτιμώμενων ζημιών. Σε αυτό το ποσό, θα συνυπολογιστούν οι ενισχύσεις από την α’ φάση (Στεγαστική Συνδρομή + επιχορήγηση για ζημιές) και η προκαταβολή που μπορεί να έχει ληφθεί στη β΄ φάση. Αν για παράδειγμα μια επιχείρηση έχει λάβει στη α΄ φάση 22.000 ευρώ κι άλλες 78.000 ευρώ στη β’ φάση ως προκαταβολή, αν η τελική εκτίμηση των ζημιών είναι 500.000 ευρώ, θα λάβει το υπόλοιπο από το 70% της αποζημίωσης που δικαιούται συνολικά, δηλαδή άλλες 250.000 ευρώ.
Αγρότες: εφόσον διαθέτουν κτιριακές εγκαταστάσεις, οι οποίες υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν ολοσχερώς, δικαιούνται Στεγαστική Συνδρομή με τους ίδιους ακριβώς όρους. Αν πρόκειται, όμως, για αγρότες χωρίς εγκαταστάσεις ή που δεν έχουν υποστεί ζημιές, τότε στην α’ φάση θα λάβουν ως πρώτη αρωγή από 1.000 ευρώ ως 4.000 ευρώ, εφόσον πρόκειται για πολυετείς καλλιέργειες.
Στην τελική φάση, όπως ακριβώς ισχύει για τις επιχειρήσεις, η επιχορήγηση που δικαιούνται θα υπολογιστεί στο 70% των συνολικών ζημιών, στην οποία θα συνυπολογιστεί η Στεγαστική Συνδρομή (αν πήραν) και η ειδική αποζημίωση της πρώτης αρωγής. Σημειωτέον ότι οι αποζημιώσεις για μονοετείς καλλιέργειες αλλά και ζωικό κεφάλαιο, ΔΕΝ θα υπολογιστούν και ΔΕΝ θα καταβληθούν με την παραπάνω διαδικασία, καθώς αρμόδιος είναι ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ).