Πολλά έθνη αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για το δολάριο για να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες

Το δολάριο ΗΠΑ κυριαρχεί στο παγκόσμιο εμπόριο και στις ροές κεφαλαίων επί πολλές δεκαετίες.
Ωστόσο, όπως αναλύει λεπτομερώς ο Bruo Venditti του Visual Capitalist, πολλά έθνη αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για το δολάριο για να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η κυριαρχία του δολαρίου

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έγιναν, σχεδόν εν μία νυκτί, η κορυφαία οικονομική δύναμη μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η χώρα εισήλθε στον πόλεμο μόλις το 1917 και βγήκε πολύ ισχυρότερη από τους Ευρωπαίους ομολόγους της.
Ως αποτέλεσμα, το δολάριο άρχισε να εκτοπίζει τη στερλίνα ως διεθνές αποθεματικό νόμισμα και οι ΗΠΑ έγιναν επίσης σημαντικός αποδέκτης των εισροών χρυσού κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Στη συνέχεια, το δολάριο απέκτησε μεγαλύτερο ρόλο το 1944, όταν 44 χώρες υπέγραψαν τη Συμφωνία του Μπρέτον Γουντς, δημιουργώντας ένα συλλογικό διεθνές καθεστώς ανταλλαγής νομισμάτων συνδεδεμένο με το αμερικανικό δολάριο, το οποίο με τη σειρά του ήταν συνδεδεμένο με την τιμή του χρυσού.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960, οι ευρωπαϊκές και ιαπωνικές εξαγωγές έγιναν πιο ανταγωνιστικές σε σχέση με τις αμερικανικές εξαγωγές.
Υπήρχε μεγάλη προσφορά δολαρίων σε όλο τον κόσμο, γεγονός που καθιστούσε δύσκολη την αντιστάθμιση των δολαρίων με χρυσό.
Ο πρόεδρος Nixon σταμάτησε την άμεση μετατρεψιμότητα των δολαρίων των ΗΠΑ σε χρυσό το 1971.
Αυτό τερμάτισε τόσο τον κανόνα χρυσού όσο και το όριο στην ποσότητα του νομίσματος που μπορούσε να τυπωθεί.
Αν και παρέμεινε το διεθνές αποθεματικό νόμισμα, το δολάριο των ΗΠΑ έχασε έκτοτε όλο και περισσότερο την αγοραστική του δύναμη.

Τα βήματα της Ρωσίας και της Κίνας προς την απο-δολαριοποίηση

Ανησυχώντας για την κυριαρχία της Αμερικής στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και την ικανότητα της χώρας να το “εργαλειοποιήσει”, άλλα έθνη δοκιμάζουν εναλλακτικές λύσεις για τη μείωση της ηγεμονίας του δολαρίου.
Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα δυτικά έθνη επέβαλαν οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας ως απάντηση στην εισβολή της στην Ουκρανία, η Μόσχα και η κινεζική κυβέρνηση συνεργάζονται για να μειώσουν την εξάρτηση από το δολάριο και να καθιερώσουν συνεργασία μεταξύ των χρηματοπιστωτικών τους συστημάτων.
Από την εισβολή του 2022, το εμπόριο ρούβλι-γιουάν έχει αυξηθεί κατά ογδόντα φορές.
Η Ρωσία και το Ιράν συνεργάζονται επίσης για να λανσάρουν ένα κρυπτονόμισμα που θα υποστηρίζεται από χρυσό, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Vedmosti.
Επιπλέον, οι κεντρικές τράπεζες (ιδίως της Ρωσίας και της Κίνας) έχουν αγοράσει χρυσό με τον ταχύτερο ρυθμό από το 1967, καθώς οι χώρες προχωρούν στη διαφοροποίηση των αποθεματικών τους μακριά από το δολάριο.

Πώς άλλες χώρες μειώνουν την εξάρτηση από το δολάριο

Η απο-δολαριοποίηση είναι μείζον θέμα και σε άλλα μέρη του κόσμου:
– Τους τελευταίους μήνες, η Βραζιλία και η Αργεντινή συζήτησαν τη δημιουργία ενός κοινού νομίσματος για τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Νότιας Αμερικής.
– Σε ένα συνέδριο στη Σιγκαπούρη τον Ιανουάριο, πολλοί πρώην αξιωματούχοι της Νοτιοανατολικής Ασίας μίλησαν για τις προσπάθειες απο-δολαριοποίησης που βρίσκονται σε εξέλιξη.
– Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ινδία βρίσκονται σε συνομιλίες για τη χρήση ρουπιών για το εμπόριο μη πετρελαϊκών προϊόντων σε μια στροφή μακριά από το δολάριο, σύμφωνα με το Reuters.
– Για πρώτη φορά μετά από 48 χρόνια, η Σαουδική Αραβία δήλωσε ότι το πλούσιο σε πετρέλαιο έθνος είναι ανοιχτό σε συναλλαγές σε νομίσματα εκτός από το δολάριο ΗΠΑ.
Παρά τις κινήσεις αυτές, λίγοι περιμένουν να δουν το τέλος του παγκόσμιου κυρίαρχου καθεστώτος του δολαρίου σύντομα.
Επί του παρόντος, οι κεντρικές τράπεζες εξακολουθούν να κατέχουν περίπου το 60% των συναλλαγματικών αποθεμάτων τους σε δολάρια.