Ἀπό τίς ἀπειλές τῆς Προέδρου τῆς Κομμισισόν γιά στοχευμένους δασμούς-ἀντίμετρα ὕψους 116 δισ. σέ ρεπουμπλικανικές Πολιτεῖες, στήν στροφή 180 μοιρῶν καί στήν ὑποταγή τῆς Γλασκώβης – Θύελλα ἀντιδράσεων γιά τήν συμφωνία, σέ Γερμανία Γαλλία καί Ἰταλία

ΣΤΡΟΦΗ 180 μοιρῶν ἔκανε ἡ Εὐρώπη ἀποδεχομένη τούς ὅρους τοῦ Ντόναλντ Τράμπ κατά τήν συνάντηση τοῦ Ἐδιμβούργου. Ὅλα τά μεγάλα λόγια, ὅλα τά σχέδια ἀντιμέτρων (ὅπως τά ὀνόμαζαν στίς Βρυξέλλες) ξεχάσθηκαν καί ἡ ΕΕ ἐδέχθη τήν συμφωνία πού ἐπέβαλε ὁ Ἀμερικανός Πρόεδρος γιά τούς δασμούς. Δασμοί 15% καί ἕνα πλέγμα συμφωνιῶν ἰδιαίτερα εὐνοϊκῶν γιά τίς ΗΠΑ συνομολογήθηκαν μεταξύ Τράμπ καί φόν ντέρ Λάυεν.

Τό γεγονός ὅτι ἡ Εὐρώπη εἶχε ἐγκρίνει δασμούς σέ ἀμερικανικά προϊόντα ἀξίας 116 δισ. εὐρώ στοχεύοντας σέ πολιτικά εὐαίσθητες ἀμερικανικές Πολιτεῖες ὅπως ἡ Λουιζιάνα, πατρίδα τοῦ προέδρου τῆς Βουλῆς τῶν Ἀντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον, λησμονήθηκε. Οἱ ἀπειλές ἀπεδείχθησαν κενές περιεχομένου. Νά θυμίσουμε ὅτι τά 21 δισ. ἀφοροῦσαν σέ ἀγροτικά προϊόντα, τά 95 δισ. σέ βιομηχανικά, καί κάποιες χῶρες-μέλη ζητοῦσαν ἀπό τήν ΕΕ νά προετοιμάσει ἐπί πλέον ἀντίποινα, στοχεύοντας στόν κλάδο τῶν ἡμιαγωγῶν καί τῶν φαρμάκων. Ὅλα αὐτά ὅμως παρεπέμφθησαν στίς ἑλληνικές καλένδες.

Ἔτσι φθάσαμε σέ μιά συμφωνία, γιά τήν ὁποία οἱ πλέον αἰσιόδοξοι σχολιάζουν ὅτι «τά πράγματα θά μποροῦσαν νά εἶναι καί χειρότερα.» Χειρότερα γιά τήν ΕΕ βεβαίως. Προέρχονται ἀπό αὐτούς οἱ ὁποῖοι μέχρι πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες συνέχιζαν νά ὁμιλοῦν μέ ἀρκετό βαθμό ἀλαζονείας, σάν νά ἐξηρτᾶτο ἀπό τήν Εὐρώπη νά καθορίσει τίς ἐξελίξεις. «Εἴμαστε ἕτοιμοι νά ἀπαντήσουμε μέ ἀντίμετρα καί νά ὑπερασπιστοῦμε τά συμφέροντά μας» ἐπανελάμβανε μονότονα ἡ φόν ντέρ Λάυεν σέ κάθε συνάντηση πού εἶχε μέ ἐπισήμους. Μιά δήλωσις πού ἀντικατοπτρίζει τήν Εὐρώπη, ἡ ὁποία πάσχει ἀπό μικρομεγαλισμό καί ὅπως ἔχει καταδειχθεῖ σέ μιά πλειάδα περιπτώσεων ἀδυνατεῖ νά ἀρθρώσει σοβαρό πολιτικό λόγο στά διεθνῆ ζητήματα. Εἴτε ἔχουν νά κάνουν μέ τήν οἰκονομία, πού ὑποτίθεται ὅτι εἶναι τό ἰσχυρό χαρτί τῆς ΕΕ, εἴτε μέ τίς γεωπολιτικές ἰσορροπίες στίς ὁποῖες ἡ Εὐρώπη ἔχει ἀμελητέα ἕως μηδενική ἐπίδραση. Ἔτσι καί στήν διαπραγμάτευση γιά τούς δασμούς, οἱ ἀπειλές καί τά ἀντίμετρα ξεχάσθηκαν, καί ἡ Εὐρώπη ἐδέχθη αὐτό πού τῆς προσέφερε ὁ Τράμπ. Κάποιοι ἴσως νά ἐσκέφθησαν ὅτι αὐτό ἐν τέλει ἐξυπηρετοῦσε τά συμφέροντα τῶν κρατῶν τῆς ΕΕ καλύτερα ἀπό τήν ἀντιπαράθεση καί τόν ἐμπορικό πόλεμο. Καί ἄς ἐδήλωναν μέχρι πρό τινος ὅτι εἶναι ἕτοιμοι νά τόν διεξαγάγουν.

Ἔτσι, μετά τόν Γενικό Γραμματέα τοῦ ΝΑΤΟ Μάρκ Ροῦττε πού ὑπεκλίθη πρό τοῦ Ἀμερικανοῦ Προέδρου, τήν ἰδία ὁδό ἠκολούθησε καί ἡ Πρόεδρος τῆς Κομμισσιόν. Ἄλλως τε, καί στήν περίπτωση τῶν δασμῶν καί τοῦ ἐπιτευχθέντος συμβιβασμοῦ, τό γεγονός ὅτι ὁ σχολιασμός εἶναι σέ κάθε εὐρωπαϊκή πρωτεύουσα διαφορετικός, ἀναδεικνύει κατά τόν πλέον σαφῆ τρόπο ὅτι ἡ Εὐρώπη πόρρω ἀπέχει τοῦ νά εἶναι «Ἕνωσις» καί μᾶλλον ὁ χαρακτηρισμός τοῦ «πύργου τῆς Βαβέλ» ἀπεικονίζει ἐναργέστερα τό μωσαϊκό ἀπόψεων καί πολιτικῶν πού συγκρούονται στό ἐσωτερικό της.

Ἐνδεικτικῶς παραθέτουμε κάποιες δηλώσεις:

Ὁ Γάλλος Πρωθυπουργός, Φρανσουά Μπαϊρού, δήλωσε ὅτι ἡ ἐμπορική συμφωνία-πλαίσιο τῆς ΕΕ μέ τίς ΗΠΑ σηματοδοτεῖ μιά «σκοτεινή ἡμέρα» γιά τήν Εὐρώπη: «Εἶναι μιά σκοτεινή ἡμέρα ὅταν μιά συμμαχία ἐλεύθερων λαῶν, πού ἑνώθηκαν γιά νά ἐπιβεβαιώσουν τίς κοινές τους ἀξίες καί νά ὑπερασπιστοῦν τά κοινά τους συμφέροντα, ὑποκύπτει».

Ὁ Καγκελλάριος τῆς Γερμανίας, Φρῆντριχ Μέρτς, ἐξέφρασε τήν ἱκανοποίησή του γιά τήν ἐπίτευξη συμφωνίας, τονίζοντας ὅτι ἀπετράπη ἡ ἐπαπειλούμενη κλιμάκωσις τῆς ἐμπορικῆς διενέξεως, ἡ ὁποία θά ἔπληττε σφόδρα τήν γερμανική οἰκονομία.

Ἡ Ἰταλίς Πρωθυπουργός, Τζώρτζια Μελόνι, τόνισε πώς θεωρεῖ θετικό ὅτι προέκυψε συμφωνία, ἀλλά ἐδήλωσε ὅτι δέν μπορεῖ νά κρίνει ἀναλυτικά τό περιεχόμενό της, διότι δέν ἔχει δεῖ τίς λεπτομέρειες. Καί ὡς γνωστόν «ὁ διάβολος κρύβεται στίς λεπτομέρειες.»

Ὁ Φινλανδός Πρωθυπουργός, Πέτερι Ὄρπο, δήλωσε: «Ἡ συμφωνία φέρνει τήν ἀπαραίτητη προβλεψιμότητα στήν παγκόσμια οἰκονομία καί στίς φινλανδικές ἑταιρεῖες. Πρέπει νά συνεχιστοῦν οἱ ἐργασίες γιά τήν ἄρση τῶν ἐμπορικῶν φραγμῶν. Μόνο τό ἐλεύθερο διατλαντικό ἐμπόριο ὠφελεῖ περισσότερο καί τίς δύο πλευρές».

Ὁ Οὗγγρος Πρωθυπουργός Βίκτωρ Ὀρμπάν, μέ τήν εὐθύτητα πού διακρίνει, σημείωσε: «Δέν πρόκειται γιά συμφωνία… Ὁ Ντόναλντ Τράμπ… ἔφαγε τή φόν ντέρ Λάυεν γιά πρωινό, αὐτό συνέβη καί ὑποψιαζόμασταν ὅτι θά συνέβαινε, καθώς ὁ Πρόεδρος τῶν ΗΠΑ εἶναι βαρέων βαρῶν ὅσον ἀφορᾶ τίς διαπραγματεύσεις, ἐνῷ ἡ κυρία πρόεδρος εἶναι ἐλαφριά».

Ἐνδεικτική εἶναι πάντως καί ἡ δήλωσις τοῦ πρώην διαπραγματευτοῦ τῆς ΕΕ γιά τό ἐμπόριο, Τζών Κλάρκ, στό βρεταννικό δίκτυο: «Ἡ ΕΕ βρισκόταν σέ ἀδύναμη θέση, φοβᾶμαι. Δέν εἶχε ἄλλη ἐπιλογή. Ὁ Τράμπ δέν ἐπρόκειτο νά ὑποχωρήσει καί συμφώνησε μέ τό 15%, ὁπότε εἶναι μιά κακή μέρα γιά τό διεθνές ἐμπόριο, εἰλικρινά. Θά μποροῦσε ὅμως νά ἦταν καί χειρότερα».

Τά διεθνῆ ΜΜΕ πάντως συμφωνοῦν ὅτι ἡ ἐμπορική συμφωνία ἀποτελεῖ ἀπό πολλές ἀπόψεις μιά μεγάλη νίκη γιά τήν Κυβέρνηση Τράμπ, χωρίς νά συνιστᾶ ὁλοκληρωτική ἧττα. «Ἡ παρηγοριά γιά τήν ΕΕ εἶναι ὅτι τώρα ἀντιμετωπίζει δασμό 15% ἀπό τίς ΗΠΑ, ἀντί γιά τό 30% πού εἶχε ἀπειληθεῖ» ἀναφέρει τό BBC. Τονίζεται, ὡστόσο, ὅτι ἡ συμφωνία ἐξακολουθεῖ νά ἀποτελεῖ σημαντική ὑποχώρηση, καθώς τό ποσοστό εἶναι πολύ ὑψηλότερο ἀπ’ ὅ,τι πρίν ὁ Τράμπ ἀνακοινώσει, τόν περασμένο Ἀπρίλιο, τό σχέδιό του γιά τούς δασμούς καί ὄχι τόσο εὐνοϊκό ὅσο τό 10% τοῦ Ἡνωμένου Βασιλείου. Δέν εἶναι ἄλλως τε τυχαῖο ὅτι ἐπελέγη γιά τήν τελική διαπραγμάτευση τό Ἐδιμβοῦργο, ἡ πρωτεύουσα τῆς Σκωτίας πού εἶναι μέρος τοῦ Ἡνωμένου Βασιλείου.

Οἱ Βρυξέλλες πάντως μποροῦν νά ἐπισημάνουν ὅτι τό χαμηλότερο ποσοστό ἰσχύει γιά πολλές σημαντικές εὐρωπαϊκές ἐξαγωγές. Αὐτό σημαίνει, ἐπίσης, πώς οἱ Εὐρωπαῖοι κατασκευαστές αὐτοκινήτων θά ἀντιμετωπίσουν εἰσαγωγικό φόρο 15% στίς ΗΠΑ, ἀντί γιά τόν παγκόσμιο δασμό 25% πού ἐπεβλήθη τόν Ἀπρίλιο. Σέ ἀντάλλαγμα, ἡ ΕΕ θά ἀνοίξει τίς ἀγορές της σέ ἀμερικανικά προϊόντα χωρίς δασμούς καί θά προχωρήσει σέ σημαντικές ἀγορές στόν κλάδο τῆς ἐνέργειας καί στρατιωτικοῦ ἐξοπλισμοῦ.

Ἕνα ἄλλο σημεῖο πού καθιστοῦσε τήν ΕΕ διαπραγματευτικά ἀδύναμη εἶναι ἡ σέ μεγάλο βαθμό ἐξάρτησις τῆς Εὐρώπης ἀπό τίς ΗΠΑ γιά τήν ἀσφάλειά της. «Στό πίσω μέρος τοῦ μυαλοῦ τῆς διαπραγματευτικῆς ὁμάδας τῶν Βρυξελλῶν θά ὑπῆρχαν ἀνησυχίες ὅτι ὁ Τράμπ θά μποροῦσε ἐνδεχομένως νά σταματήσει τίς προμήθειες ὅπλων στήν Οὐκρανία, νά ἀποσύρει τόν ἀμερικανικό στρατό ἀπό τήν περιοχή ἤ ἀκόμα καί νά ἀποχωρήσει ἀπό τό ΝΑΤΟ» ἀναφέρει χαρακτηριστικῶς τό BBC.