Σε θέσεις μάχης Βορράς και Νότος
Μέσω τηλεδιάσκεψης διεξάγεται σήμερα η σύνοδος κορυφής της ΕΕ, στην οποία οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συμφωνήσουν στο να χρησιμοποιήσουν τον κοινό τους προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-27 για να βοηθήσουν να τονωθεί η ανάπτυξη. Αναμένεται επίσης να εγκρίνουν μέτρα άμεσης βοήθειας ύψους 500 δισ. ευρώ που θα τεθούν σε ισχύ από τον Ιούνιο.
Χαμηλά, ωστόσο, βρίσκεται ο πήχης των προσδοκιών για επίτευξη συμφωνίας σχετικά με το πώς ακριβώς θα χρηματοδοτήσουν την οικονομική ανάκαμψη από την πανδημία του κορονοϊού, καθώς συνεχίζουν να υπάρχουν μεγάλες διαφωνίες στους κόλπους της Ένωσης.
Πλούσιες, δημοσιονομικά συντηρητικές χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Σουηδία και η Ολλανδία έχουν απορρίψει τα αιτήματα από τις νότιες χώρες του ευρωπαϊκού μπλοκ που αντιμετωπίζουν δυσκολίες – με επικεφαλής την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία- να εκδοθούν κοινά «κορονο-ομόλογα» για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αντ’ αυτού προτείνει έναν συμβιβασμό που προβλέπει ότι η Κομισιόν θα διοχετεύσει έως 1,5 τρισ. ευρώ στην οικονομία αντλώντας κεφάλαια με ενέχυρο τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος θα λάβει μέρος στη σύνοδο, σε τηλεδιάσκεψη με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ με αφορμή τη σημερινή σύνοδο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, συζήτησε με τον κ. Μισέλ τις διεργασίες εντός της ΕΕ για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας, μέσω νέων χρηματοδοτικών εργαλείων και κοινών παρεμβάσεων, που θα διασφαλίζουν τη συνοχή και την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών.
Σχέδιο 2 τρισ. ευρώ για την οικονομική ανάκαμψη
Σύμφωνα, πάντως, με δημοσίευμα του Bloomberg η Eυρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα σχέδιο 2 τρισ. ευρώ για την οικονομική ανάκαμψη, καθώς αναζητεί τρόπο να προσπεράσει τις διαφορετικές απόψεις των τελευταίων εβδομάδων.
Το σχέδιο προβλέπει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενσωματώσει ένα ταμείο ανάκαμψης, ύψους 300 δισ. ευρώ, στον προϋπολογισμό της για την περίοδο 2021-2027 και ότι θα δανεισθεί 320 δισ. ευρώ από τις κεφαλαιαγορές, χωρίς να αναφέρει πώς η Κομισιόν φθάνει στο συνολικό ποσό των 2 τρισ. ευρώ. Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το μισό ποσό από τα κεφάλαια που θα αντλήσει θα δοθεί στις χώρες με τη μορφή δανείων, ενώ το υπόλοιπο θα παραμείνει στον προϋπολογισμό της ΕΕ για να καλύπτει τους ετήσιους τόκους ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ. Εκτός από το προσωρινό ταμείο ανάκαμψης των 300 δισ. ευρώ στον νέο πολυετή προϋπολογισμό της, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει ένα ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ύψους 200 δισ. ευρώ, το οποίο θα αναδιοργανωθεί από ένα παλαιό εργαλείο σύγκλισης. Προβλέπει, επίσης, ότι ένα ποσό 50 δισ. ευρώ από τα ταμεία συνοχής θα χρησιμοποιηθεί για άλλο σκοπό και θα δοθεί εμπροσθοβαρώς το 2021 και το 2022 καθώς και δύο ταμεία ύψους 200 δισ. ευρώ για την προστασία των εσωτερικών αγορών της ΕΕ.
Ο «οδικός χάρτης» που διένειμε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στις εθνικές αντιπροσωπείες πριν από την τηλεδιάσκεψη δεν περιλαμβάνει λεπτομέρειες σχετικά με το ποσό, τους συγκεκριμένους στόχους, το χρονοδιάγραμμα ή τη φύση των επενδύσεων που θα χρειασθούν για να επαναφέρουν σε τροχιά την ΕΕ. Οι ηγέτες δεν αναμένεται να καταλήξουν σε απόφαση αυτή την εβδομάδα και το τελικό πακέτο πιθανόν να μην είναι έτοιμο για τουλάχιστον έξι μήνες, σύμφωνα με Γάλλο αξιωματούχο που επικαλείται το Bloomberg.
Εν μέσω της αντιπαράθεσης για τη χρηματοδότηση ενός ευρωπαϊκού ταμείου διάσωσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) πιθανόν να γίνει η «πίσω πόρτα» για τον επιμερισμό του κινδύνου, απορροφώντας τη μεγάλης κλίμακας έκδοση χρέους. «Οικονομολόγοι λένε ότι αν το κάνει σταδιακά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να παρακάμψει τη νομική απαγόρευση απευθείας χρηματοδότησης των κυβερνήσεων και να είναι αυτό πιο αποδεκτό από τις άλλες εναλλακτικές για χώρες, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία», αναφέρει το Bloomberg.