Το τέλος της Τουρκίας και σύγκρουση με την δύση προδικάζει Τούρκος αναλυτής
Σύμφωνα με τον Aykan Erdemir, πρώην μέλος του τουρκικού κοινοβουλίου και διευθυντή του προγράμματος για την Τουρκία στο Ίδρυμα για την άμυνα και την δημοκρατία (FDD) στις ΗΠΑ, η Ουάσιγκτον συνεχίζει να υλοποιεί λάθος προσέγγιση στο ζήτημα του αυταρχικού ηγέτη με το όνομα Ερντογάν, ενώ η σύγκρουση με την δύση είναι πλέον αναπόφευκτη.

Ο ίδιος μάλιστα επικαλείται μια πρόσφατη συνέντευξη στο Defense One, του Τζέιμς Τζέφρι, απερχόμενου ειδικού εκπροσώπου για τη Συρία, ο οποίος είχε δηλώσει μεταξύ άλλων ότι “ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέτει ναι μεν προκλήσεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες όχι όμως λόγω της στιβαρής πολιτικής του, αλλά λόγω του δημοκρατικού μοντέλου της Τουρκίας, αφού το σύστημα τον αναγκάζει να συμβιβαστεί με μερικούς δυσάρεστους συνεργάτες”.

Ο Aykan Erdemir τονίζει ότι “μια πιο προσεκτική ματιά στην πολιτική καριέρα του Ερντογάν, ωστόσο, αποδεικνύει πόσο λάθος εκτίμηση έκανε ο Τζέφρι και ολόκληρη η κυβέρνηση Τραμπ.

Ο Ερντογάν ενέτεινε τις αντιδυτικές πολιτικές του μετά την άνευ προηγουμένου ισχυροποίηση της εξουσίας του και την κατάργηση όλων των κοινοβουλευτικών περιορισμών στην αυθαίρετη πολιτική του.

Ο απερχόμενος Αμερικανός απεσταλμένος αναγνωρίζει ότι ο Ερντογάν «είναι ένας ιδιαίτερα δύσκολος διπλωματικός εταίρος», αλλά στη συνέχεια διαφωνεί από τον εκτεταμένο παγκόσμιο σκεπτικισμό για τον ολοένα και πιο αυταρχικό ηγέτη της Τουρκίας.

Η Τουρκία δεν έχει δημοκρατία. Ειλικρινά, θα ήταν ευκολότερο να αντιμετωπιστεί ο Ερντογάν εάν δεν ήταν ο ηγέτης μιας δημοκρατικής χώρας επειδή χρειάζεται αρκετές ψήφους στο κοινοβούλιο.

Αυτά τα αντιφατικά επιχειρήματα, προερχόμενα από έναν ανώτερο Αμερικανό διπλωμάτη σταδιοδρομίας με βαθιά εμπειρία στη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, συμπεριλαμβανομένων των θέσεων του σε Τουρκία, Ιράκ και Αλβανία αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής.

Σε αυτό που έχει δίκιο ο Τζέφρι είναι ότι ο Ερντογάν πρέπει να διερευνηθεί για διαφθορά του ιδίου και της οικογένειάς του, αλλά κάνει λάθος να εκτιμά ως κοινοβουλευτικές κινήσεις τη συμμαχία του ΑΚΡ με το ακροδεξιό Εθνικιστικό Κόμμα Δράσης καθώς και άλλες υπερεθνικιστικές προσωπικότητες.

Ο Τζέφρι υποθέτει ότι ο Ερντογάν θα παρέμενε ένας αρκετά συνεργάσιμος σύμμαχος αν δεν χρειαζόταν να μοιραστεί την εξουσία και, συνεπώς, να συμβιβαστεί με άλλους στο πολιτικό φάσμα της Τουρκίας.

Μια τέτοια υπόθεση θα ήταν έγκυρη εάν ο Ερντογάν είχε θετικό ιστορικό ως σύμμαχος πριν από τη σύναψη συμφωνίας με την ακροδεξιά.

Ωστόσο, οι ενέργειες του Ερντογάν μεταξύ 2010 και 2014, στο αποκορύφωμα της εξουσίας του, με άνετη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και πλήρη έλεγχο στα δικαστήρια και τα μέσα ενημέρωσης της Τουρκίας, απορρίπτουν αυτήν την εκδοχή.

Τον Μάιο του 2010, ο Ερντογάν υπέγραψε 17 συμφωνίες με το Κρεμλίνο, αναθέτοντας το πρώτο έργο για την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στη Ρωσία, ενώ προώθησε σχέδια για αγωγό φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Από τον Ιανουάριο του 2012, υπάρχουν αναφορές ότι η Τουρκία αντικατέστησε το Ιράν ως το μεγαλύτερο χορηγό της Χαμάς.

Τον Σεπτέμβριο του 2013, παρά τις προειδοποιήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ, η Άγκυρα συμφώνησε για την αγορά συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας με μια κινεζική εταιρεία.

Τον Δεκέμβριο του 2013, μια έρευνα εξέθεσε και πάλι τον Ερντογάν και τους υπουργούς του επειδή βοήθησαν το Ιράν να αποφύγει τις αμερικανικές πυρηνικές κυρώσεις ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, προσφέροντας στην τράπεζα Halkbank, τον δεύτερο μεγαλύτερο δημόσιο δανειστή της Τουρκίας, την δυνατότητα να αποκομίσει τεράστια κέρδη μαζί με την οικογένεια του Ερντογάν.

Αυτό που εξηγεί την ολοένα και πιο αδίστακτη συμπεριφορά του Ερντογάν, δεν είναι η ανάγκη του να μοιράζεται την εξουσία με άλλους, σε αυτό που ο Τζέφρι θεωρεί ως «δημοκρατική χώρα», αλλά η μανία του για την συστηματική διάλυση όλων των δημοκρατικών θεσμών της χώρας.

Από τότε που το Ισλαμιστικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ανέλαβε την εξουσία το 2002 και ο Ερντογάν εδραίωσε την εξουσία του, παραμέρισε όλους τους αντιπάλους που αποτελούσαν απειλή με δόλιους και ύποπτους τρόπους.

Όσο περισσότερο ο Ερντογάν διάβρωνε τον διαχωρισμό των εξουσιών της Τουρκίας συγκεντρώνοντας εκτελεστικές, νομοθετικές και δικαστικές εξουσίες στο αξίωμα της προεδρίας, τόσο πιο επιθετικός και απερίσκεπτος γίνονταν.

Η τακτική στροφή του Ερντογάν στην άκρα δεξιά είχε ως αποτέλεσμα ένα ιδιαίτερα τοξικό μείγμα ισλαμισμού και υπερεθνικισμού, το οποίο έχει θέσει την Τουρκία σε μια πορεία σύγκρουσης με την δύση.

Ο Τζέφρι δεν έκανε μόνος του εσφαλμένη ανάγνωση των βασικών αξιών και φιλοδοξιών του Ερντογάν.

Μέχρι τις μαζικές διαμαρτυρίες που συγκλόνισαν την κυβέρνηση του AKP το 2013 και τη βίαιη καταστολή που ακολούθησε, ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα θεωρούσε τον Ερντογάν ως μετριοπαθή μουσουλμάνο δημοκράτη ηγέτη και πιθανό πρότυπο για άλλους μουσουλμάνους ηγέτες.

Αυτό που είναι πιο δύσκολο να κατανοηθεί είναι ότι μετά από επτά χρόνια παγκόσμιας αναγνώρισης της σκοτεινής πορείας του Ερντογάν, ο Τζέφρι εξακολουθεί να εκτιμά την επικίνδυνη συμπεριφορά του Ερντογάν ως «πράξεις ενός ηγέτη μιας δημοκρατικής χώρας».

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο Ερντογάν χρειάστηκε σχεδόν δύο δεκαετίες για να μονοπωλήσει την εξουσία διαβρώνοντας όλους τους θεσμικούς περιορισμούς σε μια από τις πιο δημοκρατικές και κοσμικές μουσουλμανικές χώρες του κόσμου.

Ο Τούρκος πρόεδρος έχει δημιουργήσει ένα τρομερά ριζοσπαστικό κοινό που υποστηρίζει όλες τις επιθετικές πολιτικές του, θέτοντας την Άγκυρα σε μια πορεία συντριβής με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ.

Το να υποθέσουμε ότι ένας ανεξέλεγκτος Ερντογάν δεν θα είχε στραφεί προς την Κίνα, το Ιράν και τη Ρωσία, ούτε θα φιλοξενούσε τη Χαμάς και άλλες τζιχαντιστικές οργανώσεις, θα ήταν μια λανθασμένη ανάγνωση όχι μόνο της πρόσφατης ιστορίας της Τουρκίας, αλλά και των φιλοδοξιών του Ερντογάν, τις οποίες εκθέτει συχνά ανοιχτά ο ίδιος”, κατέληξε ο Τούρκος ειδικός.

Αυτή είναι και η πάσα αλήθεια για τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος ετοιμάζει προσεκτικά τον επόμενο “πόλεμο” του στο Τρίγωνο Συρία-Λιβύη-Α.Μεσόγειο, ενώ η νέα ηγεσία στην Ουάσιγκτον θεωρεί ότι μπορεί να βρει τρόπο συνεννόησης μαζί του.

Το ακόμα πιο επικίνδυνο της πολιτικής Ερντογάν είναι ότι ο ίδιος έχει γαλουχήσει μια ολόκληρη γενιά Τούρκων, πολιτών και αξιωματούχων του κρατικού μηχανισμού στο να θεωρούν την δύση μέγα-εχθρό, ενώ θεωρούν ότι η κύρια αποστολή τους είναι η αναβίωση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και μόνο.