Στην Ελλάδα έχουν εντοπιστεί τις τελευταίες εβδομάδες κρούσματα οστρακιάς σε παιδιά, όμως προς το παρόν δεν έχει παρατηρηθεί κάποιο περιστατικό που να παραπέμπει στη διεισδυτική στρεπτοκοκκική λοίμωξη της ομάδας Α, που έχει οδηγήσει στον θάνατο πάνω από 15 παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλα κράτη της Ευρώπης.

«Ψυχραιμία» συστήνει η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας, Βάνα Παπαευαγγέλου, καθώς το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έξαρση λοιμώξεων σε μικρά παιδιά αλλά και σοβαρές μικροβιακές λοιμώξεις από πνευμονιόκοκκο μέχρι στρεπτόκοκκο.

Αυτό ανέφερε η Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Βάνα Παπαευαγγελου, ενώ παραδέχθηκε πώς κατά τα άλλα, όλη η Αθήνα και όλη η Ελλάδα “βράζει” από τις ιογενείς λοιμώξεις “και όχι μόνο των παιδιών”, όπως είπε.

“Στην Ελλάδα δεν έχουμε τη μεγάλη επιτήρηση που κάνουν οι Άγγλοι σχετικά με τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Έχουμε, όμως, κι εμείς κάποια παιδιά που έχουν εμφανίσει οστρακιά, αλλά δεν έχουμε δει όμως – ευτυχώς ακόμα – κανένα κρούσμα διεισδυτικής στρεπτοκοκκικής λοίμωξης. Και μιλάμε μεταξύ μας οι Παιδίατροι στα μεγάλα νοσοκομεία. Έχουμε δει, πάντως κάποιες οστρακιές τις τελευταίες εβδομάδες”, σημείωσε η ίδια, μιλώντας στην Επιστημονική Ημερίδα με θέμα: «Η τριπλή επιδημία [COVID-19, Γρίπη, RSV λοίμωξη]: Υπερβολή ή πραγματικότητα;», που διοργάνωσε ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ) την Τετάρτη (14/12).

Η κ. Παπαευαγγέλου πρόσθεσε, πως είναι τόσο μεγάλη και διαρκώς αυξανόμενη η έξαρση των επιδημιών από ιογενείς λοιμώξεις (RSV και γρίπης) στα παιδιά, που για πρώτη φορά χθες Τετάρτη 14/12 αναπτύχθηκαν ράντζα στην Γ’ Παιδιατρική Κλινική του Νοσοκομείου “Αττικόν”.

“Χρειάζεται ψυχραιμία και όχι πανικός. Νομίζω ότι είναι κάτι που το είχαμε προβλέψει, το ζούμε και είναι κάτι που μας έχει κουράσει πάρα πολύ τους Παιδίατρους, όχι μόνο τους Παιδιάτρους στην κοινότητα που έχουν κατακλυστεί στα ιατρεία τους και στα τηλέφωνά τους από τις πολλές λοιμώξεις- αλλά το ζούμε και εμείς στα νοσοκομεία. Για πρώτη φορά σήμερα είχαμε ράντζα στην Παιδιατρική Κλινική του Αττικόν, δεν το έχουμε ξαναδεί ποτέ αυτό”, σημείωσε η Καθηγήτρια.

Τρομάζει η έξαρση στις μικροβιακές λοιμώξεις

Σύμφωνα με στοιχεία μελέτης από το Ηνωμένο Βασίλειο που παρουσίασε η Καθηγήτρια Β. Παπαευαγγέλου, τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχει σημαντική έξαρση στη διασπορά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) στην Ευρώπη, ο οποίος φέρνει αύξηση στις επισκέψεις στα παιδιατρικά νοσοκομεία.

Ταυτόχρονα υπάρχει και έξαρση της εποχικής γρίπης.

Ωστόσο αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους επιστήμονες, είναι έκθεση των μικρών παιδιών σε σοβαρές μικροβιακές επιπλοκές που έπονται των ιογενών λοιμώξεων. Ήδη στο Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφεται τις τελευταίες εβδομάδες μια σημαντική αύξηση της πνευμονιοκοκκικής νόσου, με πολλά περιστατικά να εντοπίζονται και στη χώρα μας.

Τελευταία όμως, παρουσιάστηκαν θανατηφόρα κρούσματα από ένα άλλο παθογόνο, τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α, που έχει στοιχίσει τη ζωή σε παιδιά στη Βρετανία.

Τα κρούσματα, μάλιστα επεκτείνονται και σε άλλες χώρες, τη Γαλλία, την Ολλανδία και την Ισπανία.

“Σ’ αυτές τις ευρωπαϊκές χώρες έχουν πολύ πνευμονιόκοκκο κι έχουν αρχίσει και βλέπουν και τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α, δηλαδή διεισδυτικές λοιμώξεις, σοβαρές λοιμώξεις που θέτουν τη ζωή των παιδιών σε κίνδυνο”, αναφέρει η κ. Παπαευαγγέλου, και διατυπώνει μια ακόμη πολύ σοβαρή ανησυχία:

Δεν αποκλείεται, όπως λέει, να δούμε και έξαρση του μηνιγγιτιδόκοκκου.

“Δεν έχουμε δει έξαρση μηνιγγιτιδόκοκκου ακόμα, αλλά είναι νωρίς. Θα δούμε τι έχει να γίνει. Τα κρούσματα του μηνιγγιτιδοκόκκου έπονται των κρουσμάτων της γρίπης. Πρέπει να έχουμε πολύ καλή επιτήρηση για να δούμε τι θα γίνει”, τονίζει.

Γνωστά παθογόνα αναδύονται με πιο επιθετικά χαρακτηριστικά στα παιδιά

“Όλα έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια”, σημείωσε η Παιδίατρος αναφερόμενη στην πανδημία του κορονοϊού που έχει διαταράξει τη φυσιολογική πορεία των εποχικών ιώσεων.

Από το 2021 είχε μειωθεί η γρίπη και οι ιογενείς λοιμώξεις στους ενήλικες και στα παιδιά. Μετά τον Απρίλιο του 2020 με το lockdown, μάλιστα, αμέσως είχαμε μία μείωση κατά 63% του RSV και κατά 46% της γρίπης, όπως είπε.

Αυτό συνέβη λόγω των μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων για τον περιορισμό της Covid (χρήση μάσκας, υγιεινή των χεριών, αποφυγή συγχρωτισμού) που είχε ως αποτέλεσμα να μειώσει την έκθεση μικρών και μεγάλων στις ιογενείς λοιμώξεις.

“Κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν θα είναι μόνο φέτος ο χειμώνας έτσι, αλλά θα είναι και του χρόνου – μένει να το δούμε”, τόνισε η ίδια και πρόσθεσε:

“Σίγουρα αυτό οφείλεται στο ανοσολογικό “χρέος” που δημιουργήθηκε, αλλά ίσως να συμβάλλει και η μειωμένη δραστηριότητα της εγγενούς ανοσίας. Κάναμε δηλαδή τα παιδιά μας, να “χαζέψει” λίγο το ανοσολογικό τους σύστημα, με την απουσία έκθεσης σε λοιμογόνους παράγοντες”.

Το παραπάνω επιχείρημα αναδείχθηκε από μελέτη ολλανδών επιστημόνων, με τη συμμετοχή του έλληνα καθηγητή ΕΚΠΑ στο Αττικό Νοσοκομείο, Ευάγγελου Γιαμαρέλλου .

Η επιθετικότητα των μικροβιακών λοιμώξεων ενδέχεται να οφείλεται στην αδρανοποίηση της “εγγενούς ανοσίας” στα παιδιά, με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό τους σύστημα να συμπεριφέρεται όπως αυτό του ενήλικα, είπε η κυρία Παπαευαγγέλου αναφερόμενη στη μελέτη.

“Τα παιδιά δείχνουν σαν “ενήλικες”, τονίζει η ίδια και εξηγεί:

“Τα παιδιά επειδή έχουν πολύ συχνή έκθεση σε ιογενείς λοιμώξεις, αλλά και επειδή λαμβάνουν εμβόλια, έχουν ένα εκπαιδευμένο ανοσολογικό σύστημα, έχουν δηλαδή ιδιαίτερα ενεργοποιημένη την εγγενή ανοσία. Ένα ανοσιακό σύστημα το οποίο γρήγορα αναγνωρίζει τους ιούς και αναπτύσσει αμέσως ανοσολογικούς μηχανισμούς, έτσι ώστε να μην έχουν σοβαρή νόσο, αλλά και να μην υπάρχει διασπορά στο περιβάλλον. Όμως, με τις μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που επιβλήθηκαν στο lockdown, τα παιδιά έγιναν σαν “ενήλικες”, δηλαδή μειώθηκε αυτή η ενεργοποίηση του ανοσιακού συστήματος, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα αφενός να έχουν πιο σοβαρή νόσο και αφετέρου μεγαλύτερη διασπορά στο περιβάλλον”, αναφέρει η γιατρός.

“Για όλους αυτούς τους λόγους βλέπουμε τώρα αυτές τις επιδημίες και πιθανόν να δούμε και βαρύτερη νόσο από τις κοινές λοιμώξεις και σίγουρα και μια μετακίνηση στις μεγαλύτερες ηλικίες”, προσθέτει.

«Ναι στα εμβόλια, όχι στην αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών / αντιιικών στα παιδιά»

Η Καθηγήτρια Παιδιατρικής τονίζει με έμφαση πως οι γονείς θα πρέπει ΑΜΕΣΑ να δούνε τα βιβλιάρια των παιδιών τους και να επικαιροποιήσουν ΑΜΕΣΑ τους εμβολιασμούς έναντι του πνευμονιοκόκκου και μηνιγγιτιδοκόκκου.

Επίσης, βρίσκεται σε εξέλιξη συζήτηση στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών για το εάν θα πρέπει να υπάρξει σύσταση για τον οριζόντιο εμβολιασμό των παιδιών στη χώρα μας, καθώς στις αρχές της εβδομάδας ΠΟΥ και ECDC εξέδωσαν οδηγίες για τον εμβολιασμό των παιδιών έναντι της Covid και της γρίπης, με σκοπό τον περιορισμό της κυκλοφορίας των λοιμώξεων στην κοινότητα.

“Στην Covid υπάρχει οδηγία για τον εμβολιασμό όλων των παιδιών 5-18 ετών με δύο δόσεις. Όμως, τώρα συζητείται στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών και πολλοί παιδίατροι αναρωτιούνται, αν θα πρέπει να εμβολιάσουμε οριζόντια όλα τα παιδιά για τη γρίπη, επειδή η οδηγία είναι μόνο όσα πάσχουν από υποκείμενα νοσήματα”, σημειώνει η Βάνα Παπαευαγγέλου και συνεχίζει:

“Είναι μια συζήτηση ανοιχτή και ο κάθε παιδίατρος θα πρέπει να συμβουλεύει την κάθε οικογένεια, ανάλογα με το βαθμό έκθεσης των παιδιών, αν δηλαδή το παιδί πηγαίνει παιδικό σταθμό, πόσο επιρρεπές είναι σε ιογενείς λοιμώξεις, δηλαδή αν κάθε δύο εβδομάδες είναι άρρωστο κλπ”, εξηγεί.

Αντίθετα οι Παιδίατροι θα πρέπει να είναι φειδωλοί στη χρήση αντιβιοτικών και αντιιικών φαρμάκων στα παιδιά, ανέφερε η ίδια η κυρία Παπαευαγγέλου, απευθυνόμενοι στους συναδέλφους της.

“Όχι στην αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών και Tamiflu. Βλέπουμε τώρα ότι έχουμε έλλειψη φαρμάκων, όχι μόνο Depon, αλλά και το Amoxil και το Augmentin, λείπουν από τα φαρμακεία. Η οσελταμιβίρη (Tamiflu) χρησιμοποιείται από όλους και με το παραμικρό. Να προσέχουμε και οι γιατροί και να πείσουμε και τους γονείς ότι η οσελταμιβίρη δεν είναι για όλα τα παιδιά, πρέπει να το δίνουμε αν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου, ή να δίνεται τα πρώτα 24ωρα. Έτσι και η αντιβίωση πρέπει να χορηγείται με πολύ σύνεση, έτσι ώστε να μην αυξήσουμε την ανθεκτικότητα, ξέρουμε ότι στην Ελλάδα είμαστε από τους κορυφαίους στα μικρόβια – ανθεκτικά στα αντιβιοτικά”, καταλήγει η Καθηγήτρια.