Πώς οι δανειολήπτες μπορούν να αποφύγουν τις δεσμεύσεις
Ακόμα κι αν επανενταχθούν στις ρυθμίσεις των 36, 72, 100 και 120 δόσεων οι φορολογούμενοι, η εφορία μπορεί να δεσμεύει περιουσιακά στοιχεία τόσο του ίδιου του όσο και συνυπόχρεων προσώπων ή εγγυητών κάτι που καθιστά την ζωή τους ανυπόφορη.
Επίσης, μπορεί και να μπλοκάρει την έκδοση πιστοποιητικού ενημερότητας, σε περίπτωση που κρίνει πως η αποπληρωμή της οφειλής δεν είναι διασφαλισμένη.
Μπορεί το «άνοιγμα» των ρυθμίσεων να αποτελεί ανάσα για τους οφειλέτες, ωστόσο προκαλεί προβληματισμό το γεγονός ότι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να τηρούν παράλληλα «ζωντανές» πολλαπλές ρυθμίσεις.
Για παράδειγμα, ένας οφειλέτης που επανεντάσσεται στις 120 δόσεις και έχει νέα χρέη, θα πρέπει να πληρώνει ταυτόχρονα και τη νέα ρύθμιση των 24 δόσεων, ενώ μπορεί να διαθέτει ενεργή και τη ρύθμιση των 72 δόσεων για τα κορονοχρέη.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο οφειλέτης που επανεντάσσεται στις ρυθμίσεις και τις τηρεί, μπορεί να ζητήσει την ακύρωση των κατασχέσεων και των δεσμεύσεων τραπεζικών λογαριασμών και κατασχέσεων ποσών εις χείρας τρίτων.
Τα παραπάνω προβλέπουν δύο σχετικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί από τον υφυπουργό Οικονομικών Απόστολο Βεσυρόπουλο, με τις οποίες εξειδικεύονται οι ρυθμίσεις επανένταξης στις ρυθμίσεις των χρεών προς το Δημόσιο.
Ειδικότερα, με βάση τον ισχύον πλαίσιο προβλέπεται πως η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση παρέχει στον οφειλέτη τα ακόλουθα ευεργετήματα:
- Χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας.
- Αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής φυλάκισης που επιβλήθηκε, ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται.
- Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος.
- Αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης, οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί εις χείρας τρίτων σε βάρος του οφειλέτη δεν καταλαμβάνουν μελλοντικές απαιτήσεις του οφειλέτη έναντι του τρίτου, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάσχεση αφορά αποκλειστικά χρέη που έχουν ρυθμιστεί κατά τις διατάξεις των άρθρων 4 έως 13 του ν. 5036/2023 και γνωστοποιείται στον τρίτο.
- Ποσά απαιτήσεων που γεννώνται μετά την ως άνω γνωστοποίηση, αποδεσμεύονται και αποδίδονται κατά νόμο, ενώ ποσά απαιτήσεων που γεννήθηκαν πριν από αυτή αποδίδονται στο Δημόσιο.
- Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης, οι ανωτέρω κατασχέσεις αναπτύσσουν πλήρως τις έννομες συνέπειές τους αναφορικά με τις μελλοντικές απαιτήσεις, από τη γνωστοποίηση της ανατροπής στον τρίτο. Τυχόν αποκτηθέντα δικαιώματα ή αξιώσεις τρίτων δεν αντιτάσσονται έναντι του κατασχόντος Δημοσίου.
- Ποσά που έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο δεν επιστρέφονται.
Εφιάλτης δίχως τέλος
Σύμφωνα με τις δύο αποφάσεις του Υπουργείου Οικονομικών, όλα τα ευεργετήματα για τους εντασσόμενους στις ρυθμίσεις είναι σχετικά, καθώς η φορολογική Αρχή διατηρεί το δικαίωμα να μην τα εφαρμόσει. Ειδικότερα, οι αποφάσεις προβλέπουν ότι το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής που του χορηγήθηκε:
Να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη.
Να μη χορηγεί στον οφειλέτη αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού, ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησής του, εφόσον η οφειλή δεν είναι διασφαλισμένη.
Να προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι του ύψους των οφειλών του.
Πώς οι δανειολήπτες μπορούν να αποφύγουν τις δεσμεύσεις
Οι οφειλέτες, εκτός από την ένταξη του χρέους σε κάποια από τις ρυθμίσεις, θα πρέπει να μην έχουν και να μη δημιουργούν νέες «κόκκινες» οφειλές. Αυτό μπορούν να το πράξουν εντάσσοντας τα νέα χρέη που προκύπτουν στις πάγιες ρυθμίσεις της Εφορίας σε έως 24 ή 48 δόσεις.
Και αυτό, για να φαίνεται στις φορολογικές Αρχές ότι ο φορολογούμενος διατηρεί την ικανότητα να αποπληρώνει τις οφειλές του και να μη θεωρείται ότι δεν είναι διασφαλισμένη η τήρηση των ρυθμίσεων.
Σημαντικό «κλειδί» για τους οφειλέτες αποτελεί η ασφάλιση των τακτικά καταβαλλόμενων μέσω τραπεζικών λογαριασμών, μισθών, συντάξεων και λοιπών ασφαλιστικών επιδομάτων και παροχών μέσω της δήλωσης ενός βασικού τραπεζικού λογαριασμού του οφειλέτη ως «ακατάσχετου».
Για κάθε οφειλέτη του Δημοσίου ισχύει ακατάσχετο όριο 1.250 ευρώ όσον αφορά τα ποσά των καταθέσεών του σε έναν λογαριασμό που έχει ανοίξει σε ένα μόνο τραπεζικό ίδρυμα.
Ωστόσο, για να ισχύσει το ακατάσχετο όριο, ο οφειλέτης θα πρέπει να γνωστοποιήσει στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων τον συγκεκριμένο τραπεζικό λογαριασμό του, υποβάλλοντας ηλεκτρονικά σχετική δήλωση στην ψηφιακή πύλη της ΑΑΔΕ: www.myaade.gov.gr.
Από τη στιγμή που ο οφειλέτης έχει τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο πιστώνονται κάθε μήνα ποσά μισθών ή συντάξεων ή άλλων ασφαλιστικών βοηθημάτων, οφείλει να γνωστοποιήσει αυτόν τον λογαριασμό στην ΑΑΔΕ, ώστε να μην κατάσχονται απ’ αυτόν υπόλοιπα χαμηλότερα των 1.250 ευρώ.
Σημειώνεται πως ο οφειλέτης εναντίον του οποίου έχει ήδη επιβληθεί το μέτρο της κατάσχεσης ποσοστού επί του τμήματος του μηνιαίου μισθού του άνω των 1.000 ευρώ, έχει δικαίωμα να ζητήσει από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ στην οποία υπάγεται, υποβάλλοντας σχετική αίτηση, τη μείωση του ποσοστού του μισθού του που παρακρατείται και κατάσχεται έναντι χρεών του προς το Δημόσιο, εφόσον αποδείξει ότι υπάρχουν σοβαροί οικονομικοί λόγοι που υπαγορεύουν τη μείωση αυτή.