Πώς μέσα σε λίγες ημέρες δημιουργήθηκε νέα κρίση στο Κόσοβο
Εκατοντάδες Κοσοβάροι αστυνομικοί των ειδικών δυνάμεων από την νότια Μιτρόβιτσα εισήλθαν κατά την διάρκεια της νύχτας στο βόρειο τμήμα της πόλης, όπου ο σερβικός πληθυσμός αποτελεί πλειοψηφία προκαλώντας εκ νέου μία μείζονα κρίση στα Βαλκάνια λίγες ημέρες μετά την εκτόνωση της προηγούμενης κρίσης με τις πινακίδες των αυτοκινήτων.
Η Σερβία καταδίκασε την επιχείρηση αυτή χαρακτηρίζοντας την ως «εισβολή» και ετοιμάζει μεγάλη δύναμη στρατιωτικής αστυνομίας αποτελούμενη από 1.000 άνδρες για να εγκατασταθεί στο Κοσσυφοπέδιο, η οποία δεν έχει παρουσία εκεί από τον πόλεμο του 1999.
Σημειώνεται ότι όπως είχε δηλώσει ο Πρόεδρος της Σερβίας στις 21 Νοεμβρίου «To Kόσοβο μπορεί να μετατραπεί σε «κόλαση επί της γης» εάν οι τοπικές αρχές δεν ακυρώσουν το σχέδιό τους να απαγορεύσουν τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας», είχε δηλώσει ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσις στις 21 Νοεμβρίου.
Μάλιστα είπε χαρακτηριστικά: «Ζω για την Ιστορία και ότι θα αφήσω πίσω μου».
Τώρα η αιτία για τη νέα κρίση είναι η επιχείρηση των αλβανικών ειδικών δυνάμεων, που απέκλεισαν χθες το βράδυ τη μεγαλύτερη σερβική πόλη της περιοχής. Αυτή ήταν η εκδίκηση για την πρόσφατη επαίσχυντη φυγή των ίδιων δυνάμεων. Η εξέλιξη των γεγονότων διατρέχει τον κίνδυνο να γίνει ανεξέλεγκτη, μέχρι να φτάσει σε έναν νέο πόλεμο.
Η κατάσταση στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου, που κατοικείται ακόμα από Σέρβους, κλιμακώνεται μέρα με τη μέρα.
Όπως είπε ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, έχει φτάσει «στο σημείο βρασμού».
Οι λόγοι είναι πολλοί: Ένας από αυτούς
είναι η ψευδαίσθηση των Αλβανών ότι μπορούν να προβούν σε βίαιες πολιτικές ενέργειες ατιμώρητα όπου δεν έχουν δικαίωμα να το κάνουν.
Το προηγούμενο βράδυ, περίπου 300–400 μαχητές των Αλβανικών Ειδικών Δυνάμεων (ROSU) απέκλεισαν την Kosovska Mitrovica . Αυτός είναι ο μεγαλύτερος οικισμός στο βόρειο τμήμα της περιοχής, χωρισμένος στα δύο από τον ποταμό Ίμπαρ – υπάρχουν Σέρβοι στη μια πλευρά και Αλβανοί στην άλλη.
Επισήμως, αυτό γίνεται «για την ασφάλεια». Στην πραγματικότητα, οι ίδιοι οι μαχητές της ROSU αποτελούν την κύρια απειλή για τους ντόπιους Σέρβους.
Στο χωριό του γειτονικού δήμου Ζβετσάν έχει ήδη χυθεί το πρώτο αίμα, αλβανικό όμως. Ένας από τους αστυνομικούς μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο αφού άγνωστοι ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον περιπολικού. Δεν είναι όμως αυτή η αιτία της αλβανικής εισβολής, αυτή είναι η συνέπειά της.
Ο Βούτσιτς δήλωσε μετά τη νυχτερινή επιχείρηση: «Δεν θα υπάρξει παράδοση!»
Και συζητήθηκε σε αυτή τη συνάντηση (που ανακοινώθηκε επίσημα) η εισαγωγή 1.000 αξιωματικών της στρατιωτικής αστυνομίας στο έδαφος της περιοχής .
Το Βελιγράδι έχει το δικαίωμα να το πράξει σύμφωνα με το περίφημο ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο εγγυήθηκε την εδαφική ακεραιότητα της Σερβίας.
Αναγνωρίζοντας την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, η Δύση την παραβίασε με τον πιο θρασύ τρόπο, αλλά δεν μπορεί να ακυρώσει το ψήφισμα.
Ταυτόχρονα, οι αλβανικές ειδικές δυνάμεις δεν είχαν το δικαίωμα να εισβάλουν στους σερβικούς δήμους βάσει συμφωνίας που υπέγραψε η αλβανική ηγεσία του Κοσσυφοπεδίου. Η συμφωνία ολοκληρώθηκε το 2013 υπό την πίεση της Ε.Ε.
Είναι αλήθεια ότι υπάρχει μια τεχνικότητα – δεν έχει δικαίωμα χωρίς την άδεια της ηγεσίας των τοπικών δήμων. Και τώρα αυτοί οι δήμοι δεν έχουν ηγεσία.
Δηλαδή, η Πρίστινα εκμεταλλεύτηκε ταυτόχρονα ένα συγκεκριμένο «παράθυρο ευκαιρίας» για κλιμάκωση και εκδικήθηκε για την αποτυχία της ROSU πριν από τρεις ημέρες.
Στη συνέχεια, αντί να καταλάβουν γρήγορα και στη συνέχεια να κρατήσουν αρκετά διοικητικά κτίρια στο Zubin Potok, το Orahovac και τη σερβική Mitrovica, οι Αλβανοί έπεσαν σε οδοφράγματα και σε σκληρή αντίσταση από τους Σέρβους, μετά την οποία υποχώρησαν πέρα από τον ποταμό Ibar.
Όπως συμβαίνει συνήθως στο Κόσοβο, το περιστατικό έχει πολλά επίπεδα. Καταρχάς, τόσο η Πρίστινα όσο και το Βελιγράδι, σε διάφορους βαθμούς και για διάφορους λόγους, δεν αποδέχονται απολύτως το «νέο σχέδιο διευθέτησης» που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες και στους δύο.
Οι επόμενες διαπραγματεύσεις δεν κατέληξαν σε τίποτα και τώρα το σχέδιο θεωρείται «αγγλο-γαλλικό», και όχι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά αυτό δεν διευκόλυνε κανέναν.
Ήταν δυνατή μόνο η προσωρινή άρση της κρίσης γύρω από τις πινακίδες κυκλοφορίας΄
Τα σύμβολα εδώ είναι πιο σημαντικά από το θεμελιώδες ζήτημα της αναγνώρισης ή μη αναγνώρισης του Κοσσυφοπεδίου από το Βελιγράδι.
Οι Αλβανοί αποφάσισαν να επιβάλουν πρόστιμο σε αυτοκίνητα με σερβικούς αριθμούς (ειδικά με τα γράμματα MI και KM, δηλαδή ταξινομημένα σύμφωνα με τη σερβική νομοθεσία, αλλά στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου και των Μετόχια).
Τους προσφέρθηκε να εγγραφούν ξανά σε στυλ Κοσσυφοπεδίου – με λατινικά γράμματα στον αριθμό και τη σημαία του Κοσσυφοπεδίου (ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
Δηλαδή να αναγνωρίσει επίσημα τη νομιμότητα της αλβανικής διοίκησης. Η συντριπτική πλειονότητα όσων δέχτηκαν πρόστιμα είναι φορτηγατζήδες ή μικροεπιχειρηματίες.
Αλλά αυτή η φαινομενικά ασήμαντη ιστορία οδήγησε σε συγκρούσεις με τη χρήση πυροβόλων όπλων και τον αποκλεισμό όλων των σημείων ελέγχου στα διοικητικά σύνορα μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου.
Άλλωστε, σε βαθύ επίπεδο (και οι Σέρβοι το καταλαβαίνουν αυτό) αυτό είναι μια αντανάκλαση των προσπαθειών των Αλβανών στην Πρίστινα να αρπάξουν την αναγνώριση για τους εαυτούς τους «κομμάτι-κομμάτι».
Υπάρχουν πολλές τέτοιες «ειδικές» περιπτώσεις στο Κοσσυφοπέδιο. Έτσι, αλβανικές ειδικές δυνάμεις μαζί με ΑΛβανούς τελωνοφύλακες μπήκαν στο χωριό Βελίκα Χότσα την Τρίτη προκειμένου να κατασχέσουν 42.000 λίτρα κρασιού από τοπική αποθήκη.
Η Velika Hocha δεν είναι στο Βόρειο Κοσσυφοπέδιο. Αυτή είναι η περιοχή Orahovac, ένας σερβικός θύλακας βαθιά στο τμήμα της περιοχής που κατοικείται από Αλβανούς.
Όπως φαίνεται έχει ξεκινήσει μία ακόμα προσπάθεια ανάφλεξης των Βαλκανίων και όλοι αναρωτιούνται.
Ποιοι πραγματικά κρύβονται πίσω από τους Κοσοβάρους και τους ωθούν να ξεκινήσουν έναν πόλεμο με την Σερβία;
Γιατί αυτό είναι το νόημα της όλης υπόθεσης. Κάποιοι ήδη σκέφτονται τους «συνήθεις ύποπτους» πέραν του Ατλαντικού.