Φωτογραφίες-σοκ από την καταστροφή που υπέστη η βόρεια Εύβοια – Κάθε βήμα και στάχτη
Χιλιάδες στρέμματα καμένης γης, περιουσίες που έγιναν στάχτη και έναν κατεστραμμένο φυσικό πλούτο. Αυτά άφησε πίσω της η μεγάλη φωτιά που ξέσπασε στη βόρεια Εύβοια.

Όπως αποτυπώνεται και σε δορυφορικές φωτογραφίες, το μέγεθος της καταστροφής είναι τεράστιο, ενώ τα καμένα στρέμματα υπολογίζονται σε πάνω από 500.000.

Μια έρημος καμένων δέντρων με διάσπαρτα καρβουνιασμένα χωριά είναι πλέον η βόρεια Εύβοια. Λίγο πριν από τη γιορτή της Μεγαλόχαρης χιλιάδες άνθρωποι πενθούν για το χαμένο βιος τους, για το μαύρο παρόν, το οδυνηρό και αβέβαιο μέλλον.

Εννιά μέρες «κόλαση»

Μαζί με τους 800 ρετσινάδες και οι οικογένειές τους. Οι πευκάδες, όπως τους λένε, καθώς ζουν από τα πεύκα και τον πολύτιμο κεχριμπαρένιο «θησαυρό» τους: το ρετσίνι. Τα πύρινα μέτωπα που επί εννιά ολόκληρες μέρες κατάπιναν ανενόχλητα -λόγω του «επιτελικού κράτους»- τα δάση της βόρειας Εύβοιας τούς αφάνισαν.

«Το επάγγελμα του ρητινοκαλλιεργητή δεν υφίσταται πλέον… Χάθηκε, τουλάχιστον η δικιά μας η γενιά των ρετσινάδων και άλλη μία ακόμη, καθώς τα περισσότερα πεύκα έχουν καεί» λέει στην «Espresso» ο ρετσινάς Κώστας Χατζής, από τη Λίμνη, και προσθέτει:

«Πάνω από 70% της παραγωγής ρητίνης της χώρας προερχόταν από τη βόρεια Εύβοια. Μιλάμε για 3.500 τόνους ρητίνη. Από το ρετσίνι ζούσαν εδώ και δεκαετίες εκατοντάδες οικογένειες στη βόρεια Εύβοια. Από το ρετσίνι παράγεται το τερεβινθέλαιο, το νέφτι, το κατράμι και πολλά άλλα βιομηχανικά προϊόντα. Χρησιμοποιείται επίσης για φαρμακευτικά προϊόντα και αρώματα».

Ο Χατζής μιλάει για τα πεύκα όπως απευθύνεται στα παιδιά του: «Ενα πεύκο για να αποδώσει ρετσίνι πρέπει να γίνει τουλάχιστον 25-30 ετών. Μαζί με τα πεύκα μεγαλώναμε κι εμείς».

Οταν η καταιγίδα «Μήδεια» σάρωσε τη βόρεια Εύβοια τον χειμώνα, καταστρέφοντας χιλιάδες πεύκα, οι ρετσινάδες έτρεξαν να καθαρίσουν το δάσος χωρίς να πάρουν ούτε ευρώ αποζημίωση.

«Ιδιαίτερα μετά την προηγούμενη μεγάλη πυρκαγιά του 1977, όταν χάθηκαν 280.000 στρέμματα πευκοδάσους στη βόρεια Εύβοια, οι ρετσινάδες ήταν αυτοί που δεν άφησαν να ξαναγίνει μια τόσο μεγάλη καταστροφή. Το εισόδημα που βγάζαμε όχι μόνο ήταν πενιχρό, αλλά μας φορολογούσαν 22% από το πρώτο ευρώ» λέει και εκρήγνυται: «Για το όνομα του Θεού, ρε ξεφτίλες! 22% φόρο με τιμή ρητίνης 30 λεπτά το κιλό; Εβγαζα 10-15 τόνους και έπαιρνα κάπου 4.000 με 4.500 ευρώ τον χρόνο. Για τόσα χρήματα μιλάμε. Και τώρα μας τα πήραν και αυτά. Η Πολιτεία μάς έδωσε το τελικό χτύπημα, αφήνοντας το δάσος να καεί. Φτου σας, αλήτες!».

Από τους Κουρκουλούς, ένα χωριό της Λίμνης που υπέστη μεγάλη καταστροφή από τις πυρκαγιές, μίλησε ο πρόεδρος του Σωματείου Ρητινοκαλλιεργητών Βαγγέλης Γεωργαντζής.

Πριν από λίγες μέρες η περιοχή ευωδίαζε από το άρωμα του πεύκου και του ρετσινιού, τώρα δεν μπορείς να αναπνεύσεις από τη στάχτη και την καπνιά. «Οι Κουρκουλοί ήταν το πρώτο χωριό σε παραγωγή ρετσινιού στην Ελλάδα. Πάνω από 1.000 τόνους έβγαζε το χωριό. Με το σκεπάρνι, τη σκάλα, τη φούσκα και το θειικό οξύ ζούσε με τη ρητίνη ένα ολόκληρο χωριό. Και τώρα, τέλος! Είμαι 60 ετών. Κάπου 3.000 άνθρωποι έμειναν στον δρόμο. Τι μπορώ να κάνω τώρα; Πώς θα πάρω σύνταξη που θέλω ακόμη έξι χρόνια δουλειάς; Πού θα βρω ένσημα;» λέει και προσθέτει ότι το 80% των ρητινοπαραγωγών της βόρειας Εύβοιας είναι νέα παιδιά.

«Αμέλεια»

«Εμειναν πολλοί νέοι εδώ και εργάζονταν στα δάση. ∆εν μάζευαν απλώς ρετσίνι. Καθάριζαν τα δάση, ήταν οικογένειά τους τα πεύκα, για να μπορέσουν να κερδίσουν τα προς το ζην».

Οι πευκάδες, οι ρετσινάδες, νέοι και ηλικιωμένοι, λογάριαζαν χωρίς το «επιτελικό κράτος», που άφησε την περιοχή τους να καεί. «Καταστραφήκαμε από αμέλεια της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας, από την απουσία εναέριων αλλά και χερσαίων μέσων. Αυτή την τεράστια φωτιά προσπαθούσαν τις δύο πρώτες ημέρες να τη σβήσουν με 18 πυροσβεστικά οχήματα. Ενα μέτωπο 30 χιλιομέτρων. Τα ντόπια παιδιά της Πυροσβεστικής έλιωσαν για να σβήσουν τις φλόγες. Αλλά δεν γινόταν» λέει ο Γεωργαντζής.

«Ο Χαρδαλιάς είπε ότι τη δεύτερη μέρα που ξεκίνησε η φωτιά ήρθαν στην περιοχή μας τέσσερα αεροπλάνα και δύο ελικόπτερα. Ξέρεις τι εννοούσε μιλώντας για αεροπλάνα; Εκείνα τα μικρά που παίρνουν 30 κιλά νερό!» λέει οργισμένος ο Κώστας.

«Μόνο η Βαρυμπόμπη είχε ψυχή; Εμείς τι είμαστε, πληβείοι;» Ο πρόεδρος των ρετσινάδων, ο Βαγγέλης, δεν μασάει τα λόγια του: «Υπήρχε κρατικός δόλος, αυτός ήταν ο λόγος της καταστροφής της περιοχής μας. Από τα 17.000.000 που ζητούσαν τα δασαρχεία για προληπτικά έργα πυροπροστασίας έδωσαν μόλις 1.700.000 για όλη την Ελλάδα. Οταν φωνάζαμε να ανοίξουν δασικοί δρόμοι, να φτιαχτούν αντιπυρικές ζώνες, συναντούσαμε την άρνηση της Πολιτείας».