“Χαστουκι” στην επιθετικότητα της Άγκυρας και η “συμμαχία των Νοτίων”
Μπορεί η Τουρκία να έχει αποσύρει το στόλο της από το Αιγαίο, όμως η κίνησή της να “βγάλει” το ερευνητικό Barbaros στην Κυπριακή ΑΟΖ, δεν μπορεί να εξασφαλίσει τον εφησυχασμό στην ελληνική πλευρά. Έτσιμ, τόση η κυβέρνηση όσο και οι Ένοπλες Δυνάμεις, βρίσκονται ακόμα υπ’ ατμόν και σε πλήρη ετοιμότητα για οτιδήποτε προκύψει. Με αυτά τα δεδομένα, και καθώς η Τουρκία θέλει να εκμεταλλευτεί την απουσία της Αμερικής από την Ανατολική Μεσόγειο, μέχρι τις ερχόμενες εκλογές του Νοεμβρίου.Οι ΗΠΑ δεν δείχνουν διάθεση άμεσης εμπλοκής στα ζητήματα που προκύπτουν στην περιοχή, τουλάχιστον μέσα σε αυτή την περίεργη προεκλογική περίοδο. Η ελληνική κυβέρνηση για όλους αυτούς τους λόγους παρακολουθεί µε περίσσεια καχυποψία τη συµπεριφορά και τις διφορούµενες σε µεγάλο βαθµό πρωτοβουλίες του Ταγίπ Ερντογάν στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου
Η σχέση της Γερμανίας και οι διεθνείς πιέσεις
Την ίδια ώρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι επιτελείς του δεν κρύβουν και τη συγκρατηµένη ικανοποίησή τους για τα αντανακλαστικά και τον επαρκέστατο βαθµό ετοιµότητας που επέδειξαν στο σύνολό τους οι Ενοπλες ∆υνάµεις. Παρεµβάσεις του διεθνούς παράγοντα, και δη της Γερµανίας, δεν θα είχαν κανένα νόηµα εάν η Αγκυρα δεν αισθανόταν την αποφασιστικότητα της Αθήνας να µην επιτρέψει παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωµάτων µέσω της άµεσης ανάπτυξης του ελληνικού στόλου σε καίρια σηµεία.
Ενθαρρυντικό είναι και το γεγονός πως το σχήµα που δοκιµάστηκε κατά τη µυστική τριµερή του Βερολίνου αµέσως µετά την ασύλληπτη απόφαση Ερντογάν να µετατρέψει σε τζαµί την Αγία Σοφία, ήτοι Γιαν Χέκερ – Ελένη Σουρανή – Ιµπραήµ Καλίν, ήταν, σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, συνεχώς σε ανοιχτή γραµµή από την ώρα της έκδοσης της τουρκικής NAVTEX έως την απόσυρση των µονάδων του Πολεµικού Ναυτικού από τις θέσεις που είχαν πάρει πέριξ του Καστελορίζου, αναφέρει το “Έθνος”..
Σε γενικές γραµµές η Αθήνα δεν κρύβει την ικανοποίησή της για τη συνειδητή επιλογή της Γερµανίδας καγκελαρίου, Ανγκελα Μέρκελ, να ξοδέψει, όπως λέγεται, πολιτικό κεφάλαιο προκειµένου να… συνετίσει σε αυτήν τη φάση τουλάχιστον τον Ταγίπ Ερντογάν, καλύπτοντας έτσι επαρκώς για την ώρα το στρατηγικό κενό το οποίο αφήνει η στρατηγική υπαναχώρηση των ΗΠΑ, που διαπιστώνεται στην παρούσα φάση.
Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα ιεραρχεί ως πολύ σηµαντική τη δήλωση του Μαρκ Κάρπεντερ, στενού συνεργάτη σε θέµατα ασφαλείας του υποψηφίου των ∆ηµοκρατικών για την αµερικανική προεδρία Τζο Μπάιντεν, για το πώς εισέπραξε ο διεθνής παράγοντας και δη οι ΗΠΑ την τουρκική αναδίπλωση ότι «η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε σε µια σηµαντική διπλωµατική επιτυχία µε την αποκλιµάκωση της έντασης µε την Τουρκία».
Μπορεί στην κυβέρνηση να αποφεύγουν επιµελώς να δηµοσιοποιήσουν οποιοδήποτε αποτέλεσµα γύρω από τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις εκείνων των ηµερών στην τριμερή του Βερολίνου, όμως η εντύπωση που µεταδίδουν αρµόδιες κυβερνητικές πηγές είναι ξεκάθαρη: η Τουρκία έλαβε το µήνυµα ότι σε περίπτωση απόπειρας παραβίασης των κυριαρχικών µας δικαιώµατα θα βρει απέναντί της τη στρατιωτική ετοιµότητα της Αθήνας, αλλά και τη δέσµευση των Ευρωπαίων εταίρων µας για την επιβολή κυρώσεων, που, όπως λέγεται χαρακτηριστικά, «θα στύψουν το χέρι του Ερντογάν και της ετοιµόρροπης τουρκικής οικονοµίας».
Ο απαράβατος όρος
Στελέχη που βρέθηκαν εντός του πλαισίου των δραµατικών διαβουλεύσεων κατά την πρόσφατη περίοδο και τα οποία αποφεύγουν µετά βδελυγµίας τους κοινότοπους και εν πολλοίς άστοχους χαρακτηρισµούς, που δυστυχώς ακούγονται και από µέλη του ελληνικού Κοινοβουλίου, εκφράζουν συγκρατηµένη αισιοδοξία. Ο απαράβατος όρος όμως είναι ότι η Τουρκία θα απέχει της πρακτικής των εκβιασµών και των απειλών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Με την τήρηση αυτού του όρου, είναι ορατή πιθανή επανέναρξη των διερευνητικών επαφών ακόµη και εντός του Αυγούστου, δηλαδή του θεσµοποιηµένου φόρουµ του ελληνοτουρκικού διαλόγου, που ατόνησε στα τέλη του 2016.
Διάλογος μόνο για την υφαλοκρηπίδα
Κεκτηµένο της πρόσφατης ταραχώδους περιόδου είναι πως το πλαίσιο διαλόγου στις διερευνητικές επαφές θα περιορίζεται αυστηρά στη µία και µόνη εκκρεµότητα που αναγνωρίζει η Ελλάδα, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της υπερκείµενης αυτής αποκλειστικής οικονοµικής ζώνης στο Αιγαίο και το Καστελόριζο.
Δεν θα μπει η Ελλάδα στη διαδικασία που θέλει να την υποβάλει η Άγκυρα με τις τουρκικές αιτιάσεις για τη διενέργεια ενός ασαφούς και χωρίς όρους και πλαίσιο διαλόγου.
Όπως φαίνεται όμως, η βούληση της κυβέρνησης είανι να µην εγκαταλείψει την τακτική των επαφών και των διεθνών πιέσεων προς την Αγκυρα, αλλά και την ενίσχυση των διµερών και πολυµερών σχηµάτων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Διμερής σχέσεις και ΑΟΖ με την Αίγυπτο
Ιδιαίτερα σε αυτόν τον τομέα, χωρίς να είναι ακόμη κάτι βέβαιο πως οι διαπραγµατεύσεις ανάµεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο για τον καθορισµό της µεταξύ τους θαλάσσιας ζώνης βρίσκονται σε καλό επίπεδο. Δεν αποκλείεται μάλιστα η συμφωνία για την ΑΟΖ με την Αίγυπτο, να επισφραγισθεί και µε νέο ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κάιρο
Είναι σαφές πως η Αθήνα δίνει πολύ µεγάλη βαρύτητα σε αυτήν την προοπτική, καθώς, όπως τονίζεται σχετικώς, θα πρόκειται για µια έγκυρη νοµικά συµφωνία, που αχρηστεύει de facto και de jure το παράνοµο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό µνηµόνιο.
“Συμμαχία του Νότου” απέναντι στην Άκρυρα
Σηµαντικό ορόσηµο είναι και η Σύνοδος των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, που, όπως προανήγγειλε ο Γάλλος πρόεδρος Εµανουέλ Μακρόν, θα φιλοξενηθεί κατά πάσα πιθανότητα στο Παρίσι στις αρχές Σεπτεµβρίου, λίγες ηµέρες µετά τη ∆ιεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για σηµαντικό ραντεβού, καθώς πιστοποιεί το ζωηρό ενδιαφέρον της Γαλλίας να αναχαιτίσει τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας στη Μεσόγειο, αλλά και υπογραµµίζει τον πολύ σηµαντικό ρόλο που έχει διαδραµατίσει το Παρίσι στο πλευρό της Αθήνας και της Λευκωσίας. Ζητούµενο είναι να υιοθετηθεί µια κοινή στάση όλων των κρατών-µελών απέναντι στις αποσταθεροποιητικές κινήσεις της Τουρκίας στη λεκάνη της Μεσογείου, χωρίς «µπρος – πίσω» και αστερίσκους.