Πολύ κοντά στη σύγκρουση
Το Ισραήλ μπορεί να χρειαστεί να ενεργήσει μόνο του εναντίον ενός πυρηνικού οπλισμένου Ιράν, δήλωσε ο Τζάτσι Χανέγκμπι, επειδή, είπε, δεν βλέπει τις ΗΠΑ να αναλαμβάνουν μια τέτοια στρατιωτική πρωτοβουλία.
Ο υπουργός μίλησε πριν από τη σύνοδο του υπουργικού συμβουλίου εξωτερικών υποθέσεων και ασφαλείας του Ισραήλ που θα συζητήσει το ιρανικό πυρηνικό ζήτημα για πρώτη φορά μετά την ανάληψη της εξουσίας της κυβέρνησης Μπάιντεν. Προς το παρόν, είπε ο Χανέγκμπι, είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί η πίεση των κυρώσεων.
Τη Δευτέρα, ο υπουργός Εξωτερικών, Antony Blinken, πρόσθεσε τη φωνή του στις προειδοποιήσεις που εξέδωσε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Jake Sullivan και ο Αρχηγός του IDF, Υποστράτηγος Aviv Kochavi, οι οποίοι εκτιμούσαν ότι η Τεχεράνη μπορεί να απέχει λίγες εβδομάδες από αρκετό σχάσιμο υλικό για την κατασκευή ενός πυρηνικού όπλου. Αυτή η χρονική απόσταση γίνεται ολοένα και μικρότερη.
Ο παρατηρητής του ΟΗΕ για τα πυρηνικά όπλα αποκάλυψε την Τρίτη, ότι ένα δεύτερο σύμπλεγμα προηγμένων φυγοκεντρητών διαχωριστήρων IR-2m για εμπλουτισμό ουρανίου έχει αρχίσει να λειτουργεί στο υπόγειο εργοστάσιο του Ιράν στη Natanz και ένα τρίτο σύμπλεγμα ήταν έτοιμο να ξεκινήσει.
Την περασμένη εβδομάδα, η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι είχε αναβαθμίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε 20% στο εργοστάσιο Fordow. Αυτό το επίπεδο είναι ακόμα πολύ χαμηλότερο από αυτό των 90% που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικού όπλου (Π.Ο), αλλά είναι ένα μεγάλο άλμα προς αυτόν τον στόχο.
Η Τεχεράνη δεν κρύβει όλες αυτές τις κατάφωρες παραβιάσεις της πυρηνικής συμφωνίας που υπέγραψε με έξι παγκόσμιες δυνάμεις το 2015, από τότε που οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν τη συμφωνία.
Καλά πληροφορημένες Ισραηλινές στρατιωτικές πηγές, επισημαίνουν ότι βασικά στοιχεία του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν παραμένουν κρυμμένα ακόμη και από βετεράνους εμπειρογνώμονες που παρακολουθούν πιστά την πρόοδό του.
Όλοι συμφωνούν ότι η Ισλαμική Δημοκρατία δεν θα διακινδυνεύσει για να παράξει ένα μόνο Π.Ο, αλλά 3-5 Π.Ο
Ο συλλογισμός είναι απλός: οι ΗΠΑ ή το Ισραήλ μπορεί να στοχεύσουν μια μόνο βόμβα, αλλά θα σκέφτονταν δύο φορές αν το Ιράν ήταν σε θέση να ξεκινήσει μια πυρηνική επίθεση εναντίον των επιτιθέμενων του, αφού θα διαθέτει 3-5 Π.Ο. Ως εκ τούτου, η Τεχεράνη θεωρεί ότι εφόσον διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο, αυτό θα αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα ενάντια σε εχθρική επίθεση.
Οι ειδικοί δυσκολεύονται να εντοπίσουν το ακριβές σημείο στο οποίο το Ιράν έχει φτάσει στην ανάπτυξη ενός Π.Ο.
Είναι μόνο μια πρωτόγονη συσκευή ή είναι πλέον σε θέση να κατασκευάσουν ένα Π.Ο εξελιγμένο και αρκετά συμπαγές ώστε να τοποθετηθεί σε πύραυλο; Και τι γίνεται με άλλα ευαίσθητα εξαρτήματα, όπως το δοχείο καυσίμου σύντηξης, για παράδειγμα; Λαμβάνει βοήθεια το Ιράν από τη Βόρεια Κορέα ή το Πακιστάν για αυτές τις βασικές λεπτομέρειες;
Μπορεί να υποτεθεί ότι αυτές οι ερωτήσεις και πολλά άλλα καλύφθηκαν στις συνομιλίες του επικεφαλής του CENTCOM των ΗΠΑ, Στρατηγού Kenneth McKenzie που πραγματοποιήθηκαν στο Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα, πρώτα με τον αρχηγό του IDF Στρατηγό Aviv Kochavi και στη συνέχεια σε μια δίωρη συνεδρίαση με τον Yossi Cohen, διευθυντή της υπηρεσίας Mossad του Ισραήλ.
Ο Κοέν αναμφίβολα “συμπλήρωσε” στον Αμερικανό στρατηγό σχετικά με τα στοιχεία πληροφοριών πίσω από την ομιλία ορόσημο του Κοτσάβι την περασμένη Δευτέρα, ποκλείοντας τις ανανεωμένες πυρηνικές συνομιλίες με το Ιράν, κάνοντας λόγο για «λάθος» και αποκάλυψε ότι είχε δώσει εντολή στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις να προετοιμάσουν ορισμένα επιχειρησιακά σχέδια, επιπρόσθετα από εκείνα που είναι ήδη σε ισχύ.” «Θα εξαρτηθεί από την πολιτική ηγεσία, φυσικά, να αποφασίσει για την εφαρμογή», σημείωσε ο Στρατηγός. “Αλλά αυτά τα σχέδια πρέπει να είναι στο τραπέζι.”
Είναι λογικό επίσης ότι ο αρχηγός της CENTCOM θα καταρτίσει στρατιωτικά σχέδια που θα είναι έτοιμα να δείξει στον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ σε περίπτωση απόφασης να ενεργήσουν κατά του Ιράν.
Παράλληλα με την παραπάνω στρατιωτική “εξέταση” των πραγμάτων, Ουάσιγκτον και Τεχεράνη βρίσκονται σε μια ανησυχητική κατάσταση “ησυχίας” εδώ και μερικές εβδομάδες.
Πιο πρόσφατα, η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και άλλα εμιράτα του Κόλπου “τέσταραν” το Ιράν, για τυχόν σημάδια ετοιμότητας να συμμετάσχουν σε συνομιλίες για μια βελτιωμένη πυρηνική συμφωνία μαζί του.
Αξιοσημείωτη παρατήρηση είναι ότι πίσω από όλες αυτές τις κινήσεις είναι ο νέος επικεφαλής της CIA, ο Wiliam Burns, ο οποίος ήταν ο βασικός παράγοντας στις συνομιλίες της κυβέρνησης Ομπάμα στο Ομάν το 2013-2014, οι οποίες κατέληξαν στη συμφωνία του 2015.
Η πιο αξιοσημείωτη εξέλιξη τώρα είναι ότι ο IDF προετοιμάζεται για δράση κατά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν,ακόμα κι αν πρέπει να το κάνει μόνος του.
Εν τω μεταξύ, η Ουάσιγκτον και η Τεχεράνη κινούνται κατά μήκος μιας προβλέψιμης διαδρομής, όπου η καθεμία περιμένει την άλλη να κάνει την πρώτη κίνηση.
Το Σάββατο, η Τεχεράνη τόνισε ότι η πυρηνική συμφωνία ήταν «μη διαπραγματεύσιμη» και η συμμετοχή της «αμετάβλητη» και επανέλαβε το αίτημά της για άρση των αμερικανικών κυρώσεων πριν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου. Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επέμεινε ότι το Ιράν πρέπει πρώτα να συμμορφωθεί πλήρως με τους όρους του για να γίνει αυτό.
Στη συνέχεια, τη Δευτέρα, ο Ιρανός ΥΠΕΞ Mohammed Javad Zarif πρότεινε ότι αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορούσε να βοηθήσει «να συγχρονίσει» ή να «συντονίσει» τις προσπάθειες του Ιράν και των ΗΠΑ να επιστρέψουν στην πυρηνική συμφωνία του 2015 », καθώς παραμένει αδιέξοδο για το ποια χώρα θα κάνει το πρώτο βήμα ”
Η διπλωματική στάση του Μπάιντεν απέναντι στην Τεχεράνη προφανώς παρακολουθείται προσεκτικά από τους Προέδρους Βλαντιμίρ Πούτιν και Σι Τζίνπινγκ καθώς και από τον κυβερνήτη της Βόρειας Κορέας Kim Jong-un που μπορεί να προχωρήσει στον επανακαθορισμό της θέσης της στη διεθνή σκηνή, λαμβάνοντας υπόψιν τα νέα δεδομένα.
Σε επικίνδυνο αδιέξοδο το Ισραήλ
Τα σχόλια του Στρατηγού Κοτσάβι σχετικά με την ιρανική απειλή, ξύπνησαν το ισραηλινό λόμπι των πρώην αρχηγών ασφαλείας που απέτρεψαν τα σχέδια που ετοίμασε στο παρελθόν ο τότε πρωθυπουργός Μ. Νετανιάχου και ο υπουργός Άμυνας του Ε. Μπαράκ, για να σταματήσουν το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ιράν με στρατιωτική επίθεση.
Αλλά αυτές τις μέρες, μετά τις νέες σχέσεις και την “κατανόηση” που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ισραήλ, κατά τη διάρκεια της διοίκησης του Τράμπ, με τα έθνη του Κόλπου και το Μαρόκο, το εβραϊκό κράτος νοιώθει επιτακτικά την ανάγκη να διατηρήσει αυτούς τους άκρως στρατηγικούς δεσμούς.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνησή του είναι υποχρεωμένη να διατηρήσει την ελευθερία δράσης της εναντίον του Ιράν, αλλά και να παραμένει επίσης σε συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και τις χώρες του Κόλπου.
Εν τω μεταξύ, ο Νετανιάχου προετοιμάζει το έδαφος για δράση. Τη Δευτέρα, σε συνεργασία με τον υπουργό οικονομικών Yisrael Katz και τον Στρατηγό Kochavi “βρήκε” ένα πακέτο τριών δισεκατομμυρίων σέκελ (περίπου 910 εκατομμύρια δολάρια) για να χρηματοδοτήσει μια πιθανή στρατιωτική επίθεση κατά του Ιράν.
Το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας αναμένεται να συγκληθεί για να εξετάσει τις επιλογές, ενώ ο χρόνος τρέχει.
Εάν η κυβέρνηση αποφασίσει να αναλάβει δράση, θα πρέπει το Ισραήλ να επιτεθεί κατά του Ιράν, πριν από τις γενικές εκλογές στις 23 Μαρτίου 2021.