Μια παροιμία που συχνά πυκνά λέει ο λαός μας, όταν ακούμε υπερβολές για την σπουδαιότητα, τις δυνατότητες, ή την αξία κάποιου πράγματος, μεγέθους οικονομίας,ή του ατόμου και να είμαστε επιφυλακτικοί.
Και τι είναι αυτά τα πολλά κεράσια; Μα τι άλλο ακούμε κάθε μέρα από τους πολυπράγμονες οικονομικούς συμβούλους μας. Για την οικονομία μας! Είναι στο πετσί και στην ψυχή του κάθε Έλληνα τα τελευταία πενήντα χρόνια, καθότι όλοι οι προϋπολογισμοί έχουν πέσει εκτός προγράμματος και αποτελέσματος! Ήδη η μετά υποσχόμενη μεταμνημονιακή εποχή, με τις αγωνίες του 2022 να σκιάζει και το νέο μας έτος 2023. Ήδη ο κίνδυνος της ύφεσης και του στασιμοπληθωρισμού από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ως και η επενδυτική κάμψη με τον παράγοντα Ερντογάν θολώνουν, προβληματίζουν και σκιάζουν τις προσδοκίες τόσων και τόσων οικονομολόγων για το νέο έτος 2023.
Με ένα 2022 που ξεκίνησε με τους καλύτερους και άριστους οιωνούς, ειδικά και με την συμβολή του ταμείου Ανάκαμψης ύψους 31 δις ευρώ πόρων, περιμέναμε ένα άλμα ανάπτυξης πάνω από 8%. Με τα όσα συνέβησαν μέσα στο 2022 και ήταν πολλά, η ανάπτυξη έκλεισε στο 6% και τώρα όλοι είναι προβληματισμένοι μήπως η Ευρωπαϊκή ύφεση έλθει και προς τα εδώ. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και την μακρά περίοδο των μηδενικών επιτοκίων που έληξε άδοξα με την αντίστοιχο άνοδο να είναι πραγματικότητα και που οδηγεί στην ακρίβεια του χρήματος, καταλαβαίνουμε που μπορεί να οδηγηθεί η οικονομία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των νοικοκυριών!
Ένας κόσμος πληγωμένος από τα μνημόνια που επιβλήθηκαν αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για να αποκατατασταθεί η δημοσιονομική σταθερότητα και η εξωτερική ισορροπία στο ισοζύγιο πληρωμών και που βέβαια πόνεσαν και δίχασαν την ελληνική κοινωνία. Το τεράστιο χρέος στο 200% του ΑΕΠ, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κοντά στα 100 δις ευρώ, η καθυστέρηση στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό και η έλλειψη των ξένων επενδύσεων αποτέλεσαν αναπτυξιακά βαρίδια για την χώρα μας, που μαζί με τους εγκλεισμούς και τις απαγορεύσεις από την πανδημία, ήρθαν να προστεθούν και οι πληγές του 2022 που θα αργήσουν να επουλωθούν παρότι η οικονομία μας και οι επιχειρήσεις μας έδειξαν αξιοθαύμαστες αντοχές. Με οδηγό τις νέες επενδύσεις και το Ταμείο Ανάκαμψης, η χώρα προσπαθεί να αναπτύξει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Εδώ βλέπουμε τη χώρα μας ύστερα από δώδεκα χρόνια να εξέρχεται από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού είναι η αύξηση των ξένων επενδύσεων να περάσουν ακόμη και το 3% του ΑΕΠ για πρώτη φορά από το 2009 με τις αποτιμή των ελληνικών εταιρειών να παραμένουν ελκυστικές, έναντι των ευρωπαϊκών.
Αυτό πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού, μέσα στην αντάρα και την ομίχλη που σκορπά πανευρωπαϊκά η άνοδος του πληθωρισμού από την ακρίβεια και γενικά της ενέργειας λόγω του πολέμου στην Ουκρανία!
Παρότι η παγκόσμια οικονομία δοκιμάζεται βραχυπρόθεσμα από αναταράξεις προσφοράς που υπονομεύουν την ανάπτυξη και αυξάνουν τις τιμές των ενεργειακών προϊόν- των και αυτές με τη σειρά τους το κόστος μεταφοράς, τα τρόφιμα κλπ. Δηλαδή την αύξηση του πληθωρισμού και την ασθενή ανάπτυξη, μεγέθη που μας θυμίζουν έντονα το 1970, στην πατρίδα μας ο πληθωρισμός κατά το 2023 σύμφωνα με τον Κρατικό Προϋπολογισμό, θα διαμορφωθεί κοντά στο 9,7% και η ανάπτυξη στο 5.6%. Με το ΔΝΤ να προβλέπει για την χώρα μας το 2023 πληθωρισμό κοντά στο 5% και ανάπτυξη στο 1,8%. Κατά συνέπεια αν και είχα- με αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 9,6% μεικτά και αύξηση των συντάξεων κατά 7,75% από 1/1/2023, έχουμε μείωση της αγοραστικής δύναμης από 12,3%- 18,6% από τον κατώτερο ως τον ανώτατο μισθό, με την αγοραστική δύναμη να μειώνεται ακόμη περισσότερο! Έτσι η συνολική επιστροφή των μισθών και των συντάξεων στα προ κρίσης επίπεδα αποτελεί μονόδρομο.
Η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων με την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού και των υπολοίπων αμοιβών (τριετιών, 13ου μισθού και λοιπών παροχών) στα προ του 2010 επίπεδα, για τους εργαζομένους αποτελεί υποχρέωση της κυβέρνησης!
Δοθείσης και της αποκλιμάκωσης της ανεργίας κάτω του 10% και ικανοποιώντας το πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ για την υπογραφή Εθνικής Σύμβασης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Καθότι καμία βελτίωση δεν έχει επέλθει στους μέσους μισθούς, παρά τις αυξήσεις που δόθηκαν στις κατώτατες αμοιβές τα τελευταία χρόνια. Όλα αυτά βέβαια εφόσον υπάρχει και ο κατάλληλος δημοσιονομικός χώρος, καθόσον μόνον τα αναδρομικά σε όλους τους συνταξιούχους κοστίζουν περί τα 2,5 δις ευρώ!
Ο Τ.S. Eliot εν τη ρύμη του λόγου του για την οικονομία έλεγε:<<Last season’s fruit is eaten…!>> <<ο καρπός της περασμένης εποχής φαγώθηκε!>>
- Έτσι απότοκο αυτού του γεγονότος είναι ότι:<< έγινε έγινε>> και η πατρίδα μας θα πρέπει να αναπτύξει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, με οδηγό νέες επενδύσεις, με υψηλή προστιθέμενη αξία που μπορούν να συμβάλλουν στη μακροχρόνια βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και να προωθεί ουσιαστικά την εξωστρέφεια.
- Ενίσχυση του εισοδήματος των εργαζομένων, με φοροελαφρύνσεις, αύξηση κατώτατου μισθού και νέο πτωχευτικό κώδικα.
- Άμεση αντιμετώπιση της κρίσης στην ενέργεια με δραστική μείωση των τιμών κατά το πρότυπο της Ισπανίας και Πορτογαλίας που αφορά την κοινή ωφέλεια και αξιοποίηση όλων των εγχώριων μορφών ενέργειας, στις νέες τεχνολογίες για να αποφύγει τις δυσάρεστες συνέπειες στον πληθωρισμό.
- Έλεγχος του Τραπεζικού συστήματος με κατάργηση της ασυλίας τους(ασυδοσίας τους) και κατάργηση κά- θε ποινικής ασυλίας με διαφάνεια των τραπεζικών συναλλαγών, ως και ειδικό θεσμικό πλαίσιο στα ΜΜΕ που να εξασφαλίζεται η ελευθερία έκφρασης, με την εμπέδωση ισχυρού Δημοκρατικού Κράτους Δικαίου.
- Αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, με ισχυρή στήριξη της γυναίκας μητέρας, στο βρεφικό σταθμό, στο νηπιαγωγείο, στην εργασία, στο δημοτικό και γενικά τα νέα ζευγάρια.
- Στήριξη του κοινωνικού κράτους που αφορούν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, το οκτάωρο, τις απολύσεις, το 35ωρο, το ΕΣΥ και το ιατρικό προσωπικό και το ΕΟΠΥΥ, την φοιτητική στέγη, τα ΑΜΕΑ,κλπ.
Στο έτος 2023 αναμένεται για τη χώρα μας σημαντική ενίσχυση των επενδύσεων μέσω του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, όσο και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες αρκεί να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο, με δημοσιονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης. Οι επιδοτήσεις, οι εκταμιεύσεις και τα ελλείμματα της τελευταίας τριετίας, θα πρέπει να διαδεχθούν πλεονασματικά δημοσιονομικά αποτελέσματα, διαφορετικά ένας ακόμη προϋπολογισμός θα είναι ελλειμματικός, όπως εδώ και πενήντα χρόνια και θα πρέπει να κρατήσουμε μικρό καλάθι!