Mετά την κοινή νότα των πέντε χωρών (Ελλάδας-Κύπρου-Σ.Αραβίας-Μπαχρέιν και Αιγύπτου) προς τον ΟΗΕ με την οποία καταγγέλεται το τουρκολιβυκό μνημόνιο και αίρεται η αναγνώριση στην τουρκόφιλη λιβυκή κυβέρνηση, η Αθήνα προχωράει σε μια ακόμα ενέργεια προς ακύρωση εν τη πράξει του μνημονίου:
Παραχωρείται προς έρευνα και εκμετάλλευση και το θαλάσσιο οικόπεδο νότια του Νομού Λασιθίου επιχειρώντας να εμπλακούν άμεσα μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες με έπαθλο την «Λεκάνη του Ηροδότου» η οποία θεωρείται πλούσια σε υδρογονάνθρακες.
Υπάρχουν δύο θαλάσσια μπλοκ που καλύπτουν όλο τον θαλάσσιο χώρο από τη Γαύδο μέχρι τα νοτιοανατολικά του νησιού, βάζοντας έτσι και τον Νότο του νομού Λασιθίου στο κάδρο των ενεργειακών εξελίξεων…
Τα δύο μπλοκ αποτελούν ουσιαστικά συνέχεια του οικοπέδου “Νοτιοδυτικά της Κρήτης”, βρίσκονται δηλαδή νότια του νησιού, κάτω από τη Γαύδο και κάτω από το Λασίθι.
Μέχρι τώρα η νοτιοανατολική πλευρά της Κρήτης φαινόταν να βρίσκεται εκτός ατζέντας σε ό,τι αφορά το εγχείρημα της αξιοποίησης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Το κάθε οικόπεδο έχει έκταση από 8.000 έως 22.000 τ.χλμ. Τα μπλοκ αυτά προέρχονται από τις περιοχές που είχαν περιληφθεί στο μεγάλο γύρο παραχώρησης του 2014, στο πλαίσιο των διαγωνισμών που είχαν βγει από την κυβέρνηση Σαμαρά και τον τότε υπουργό Ενέργειας Γιάννη Μανιάτη.
Τότε, ως γνωστόν, ο διαγωνισμός ήταν άγονος, καθώς δεν εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για τα θαλάσσια αυτά οικόπεδα. Ωστόσο, οι επιστήμονες της ΕΔΕΥ προχώρησαν σε επανεπεξεργασία και σε νέα ερμηνεία των σεισμικών δεδομένων και στη συνέχεια χάραξαν νέα μεγαλύτερα μπλοκ που έχουν έκταση από 8 έως 20 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα. Στο πλαίσιο αυτό χαράχτηκαν δύο μπλοκ στην περιοχή νοτίως της Κρήτης.
Σύμφωνα με «Τα Νέα» η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει τον χώρο αυτό για να ακυρωθεί το τουρκολιβυκό μνημόνιο επί της ουσίας.
Να πούμε πως ήδη η γαλλική ΤΟΤΑL ξεκινάει έρευνες νοτιοδυτικά της Κρήτης, στις περιοχές που η Αθήνα δεν φοβόταν να έρθει σε αντιπαράθεση με την Τουρκία.
Έχει αποφασιστεί το χρονοδιάγραμμα των τρισδιάστατων γεωφυσικών ερευνών, 3D, που θα αρχίσουν δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης το φθινόπωρο και θα τελειώσουν τον Μάρτιο του 2021 και υπάρχει βάσιμη αισιοδοξία για εντοπισμό υδρογονανθράκων.
Στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης έχουν εντοπιστεί 14 στόχοι οι οποίοι υπολογίζεται ότι έχουν 2.5 τρισ. Μ3 φυσικού αερίου (88,287 τρις κυβικά πόδια) που πιθανόν να είναι περισσότερα τα αποθέματα λόγω της έκτασης των κοραλλιογενών υφάλων.
Η αξία αυτών των αποθεμάτων με μία τιμή των $ 8/1000 κυβικά πόδια υπολογίζεται ότι είναι 706,3 δισ. δολ.
Βάσει του νόμου 4001/2011, νόμος Μανιάτη, το 20% της ακαθαρίστου αξίας, 141 δισ., πάνε στο δημόσιο και 5%, 35 δισ., στις Περιφέρειες κυρίως Κρήτης και δευτερευόντως Πελοποννήσου και Αττικής.
Αυτά είναι για την δυτική και νοτιοδυτική Κρήτη, η νοτιοανατολική προσθέτει άλλες ποσότητες.
Όμως θα πρέπει να ανακηρυχθεί ΑΟΖ με την Αίγυπτο και φυσικά η Αθήνα να είναι αποφασισμένη να στείλει πίσω «από εκεί που ήρθε» την οποιαδήποτε τουρκική παρουσία.
Επίσης το ποιο σημαντικό είναι ότι η ετήσια παραγωγή, αν εκμεταλλευτούμε όλα τα κοιτάσματα ταυτόχρονα, θα είναι της τάξης των 83 δισ. Μ3 φυσικού αερίου το οποίο θα διοχετεύεται κυρίως προς την Ευρώπη. Καταλαβαίνει κανένας την κολοσσιαία σημασία της Ελλάδας.
Ο East-Med θα μεταφέρει 15 δισ. Μ3 φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο και ο ΤΑΠ άλλα 15 δισ. Μ3 φυσικού αερίου από την Κασπία προς την Ευρώπη ενώ η Ελλάδα από μόνη της θα μπορεί να εξάγει προς την Ευρώπη, για 30 χρόνια, 83 δισ. Μ3 φυσικού αερίου ετησίως.
Αξίζει να προσθέσουμε ότι:
Η Ελλάδα αποφάσισε να προχωρήσει στο πιο λογικό βήμα (που έπρεπε να το είχε κάνει από την πρώτη στιγμή της υπογραφής του τουρκολιβυκού μνημονίου) και έμμεσα μαζί με άλλες τέσσερις χώρες αίρει, την αναγνώριση της τουρκόφιλης λιβυκής κυβέρνησης.
Kοινή διπλωματική νότα επέδωσαν στο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες στις 9 Ιουλίου, οι μόνιμες αντιπροσωπείες του Μπαχρέιν, της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Σαουδικής Αραβίας, με την οποία παραθέτουν λεπτομερώς τους λόγους – σύμφωνα με το άρθρο 102 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών – για τους οποίους δεν θα πρέπει να εγγραφεί στον κατάλογο με τις διεθνείς συνθήκες, το Μνημόνιο Συναντίληψης που υπέγραψαν στην Κωνσταντινούπολη, στις 27 Νοεμβρίου 2019, η κυβέρνηση της Τουρκίας και η λεγόμενη «Κυβέρνηση Εθνικής Συνεννόησης» (GNA) της Λιβύης, για την οριοθέτηση θαλασσίων περιοχών δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο.
Όπως τονίζουν χαρακτηριστικά, οι βασικοί λόγοι για τους οποίου δεν πρέπει να εγγραφεί το τουρκολιβυκό μνημόνιο στον κατάλογο με τις διεθνείς συνθήκες είναι οι εξής δύο: Δεν εγκρίθηκε από το λιβυκό κοινοβούλιο (το οποίο είναι και το μόνο εκλεγμένο από τον λιβυκό λαό) και η νυν κυβέρνηση της Λιβύης επί της ουσίας δεν υφίσταται και δεν είναι πλέον αναγνωρισμένη (ότι απέμεινε από αυτήν) καθότι «η σύσταση του προεδρικού συμβουλίου είναι ατελής και η σύνθεσή δεν είναι πλήρης μετά από παραιτήσεις μελών και δεν είναι αντιπροσωπευτικό της Λιβύης με τις διαφορετικές περιοχές της».
Εν ολίγοις με την νότα αυτή, οι πέντε χώρες αίρουν την αναγνώριση στην τουρκόφιλη λιβυκή κυβέρνηση δίνοντάς της πλέον status περιφερειακής μη εκλεγμένης ηγεσίας.
Είναι σαφές ότι διεξάγονται συντονισμένες προσπάθειες για απονομιμοποίηση της ηγεσίας του δυτικού τμήματος της χώρας, η οποία όμως υπογράφει και για το ανατολικό.
Σημειώνεται ότι η πλευρά του Χαλίφα Χάφταρ που ελέγχει την ανατολική Λιβύη έχει δεσμευτεί ότι θα υπογράψει δική της συμφωνία με την Ελλάδα για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.
Στην διπλωματική νότα (note verbale) των πέντε μονίμων αντιπροσώπων, επιρρίπτονται ευθύνες ακόμα και στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, ενώ αποτελεί συνέχεια του γεύματος το οποίο είχαν στις 16 Ιουνίου, στην κατοικία της Ελληνίδας μονίμου αντιπροσώπου, πρέσβειρας Μαρίας Θεοφίλη, με τον βοηθό Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για νομικές υποθέσεις, Miguel de Serpa Soares. Σύμφωνα με πληροφορίες που είχε μετεδώσει τότε το ΚΥΠΕ, ο ΟΗΕ δεν προτίθετο να εγγράψει το μνημόνιο πριν από το Σεπτέμβριο.